Başta tekstil ve plastik olmak üzere bir çok sanayi türünde talep azalmış ve bunun sonucunda yatırım imkanları daralmıştir. Bu alanlarda çalışan birçok fabrika ve işletme kapanmıştır.
Yatırım arzusu ve finansmanı fazlasıyla olan Adana'nın ve Türkiye'nin yeni yatırım alanlarına ihtiyacı her zamankinden fazladır. Günümüzde değişen yatırım desenine paralel olarak yeni yatırım çeşit ve alanlarıyla ilgili Arge ve inovasyon çalışmaları da ciddi olarak yapılmalıdır.
Bunun için Odalar, STK'lar, üniversiteler ve devletin ilgili birimleri üzerlerine düşen sorumluluğu almaları gerekir.
Bir zamanlar dünyada en fazla mandanın yaşadığı ülkemizde maalesef bugün neslinin tükenmesi tehlikesi ile karşı karşıyayız.
90 yil önce, İstanbul'dan İtalya'ya götürülen bir kaç yüz manda bugün İtalyan ekonomisine ciddi katkılar sağlıyor. Manda sütünden yapılan sadece bir çeşit olan "mozeralla" peyniri İtalyan pizza ve makarnasının dünya çapında meşhur olmasına yol açmıştır. Dunyanın her yerinden İtayla'yı ziyaret eden turistlerin hediyelik olarak satın aldıkları mozeralla peyniri tek başına 1 milyar Euro'ya ulaşmıştır. Turistlerin mutlaka tadına baktıkları pizza ve makarna çeşitleri ile tükettiklerini buna ilave esersek sanırım rekor düzeyde bir değer ortaya çıkar. Irkını ıslah ettikleri Türk Mandası besiciliği İtalya'da cazip meslekler arasındadır. Bunun yanında çok çeşitli peynir, kaymak, yağ ve süt ürünleri üreten sanayi, birlikte gelişmeye devam etmektedir.
Gelelim Turkiye'ye ...
Maalesef sayısı 134.000 e kadar gerileyen manda portföyümüz, manda başına 4 litre ile de dünyadaki en zayıf verimliliğe sahiptir. Manda başı süt miktarı 15-18 litrelere gelebilmekte iken ırk ıslahı ve arge çalışmalarımız yeterli seviyede değildir.
Manda Süt Üretimi:
Dünya’daki toplam süt üretiminin yaklaşık olarak %5’ini manda sütü oluşturmaktadır. İnek sütü ile kıyasladığımızda manda sütü daha fazla kuru madde, mineral, protein ve yağ içermektedir. Kuru madde, protein ve yağ oranının fazla olması manda sütünü değerli kılmaktadır. Manda sütü kaymak, yoğurt, peynir, dondurma gibi birçok süt ürünü yapımında kullanılabilmektedir.
Manda Et Üretimi:
Süt veriminin yanında özellikle erkek mandalar et verimi amacı ile yetiştirilmektedir. Sığır eti ile kıyasladığımızda manda etinin yine daha fazla olumlu özelliğe sahip olduğunu görüyoruz. Manda eti, sığır etine göre %10 civarında daha fazla protein ve mineral içermektedir. Bunun yanında kolesterol ve kalori seviyesi %50 civarında daha azdır.
Manda Yetiştiriciliği:
Mandaların sığırlara karşı bazı avantajları bulunmaktadır. Bunlar arasında en önemlileri ucuz yemleme maliyetleri, daha az iş gücü istemesi ve hastalıklara karşı dayanıklılık gelmektedir. Mandalar daha düşük kalitede olan kaba yemleri tüketmelerine rağmen sindirim sistemleri sığırlara göre daha yeteneklidir. Bu sayede yemden yararlanma oranları daha yüksek olmaktadır. Genellikle sağmal mandalara kaba yem dışında kesif yem ilavesi verimi artırmak amacı ile yapılmaktadır.
Manda yetiştiriciliği yapmak için basit barınaklar yeterli olacaktır. Daha az teknolojik sığır çiftlikleri olarak düşünebilirsiniz. Tek olması gereken ekstra özellik su birikintisidir. Çiftliğin büyüklüğüne ve manda sayısına göre uygun bir büyüklükte su birikintisi yapmanız gerekir. Eğer çevrenizde doğal göl veya su birikintisi varsa bu alanlarda kullanılabilir.
Manda için son yıllarda Tarım Bakanlığımız adet başına 400 TL teşvik vermeye başlamıştır.
Gelelim teklifimize:
Kurulacak bir manda OSB ile Bir bölümünde ahırlar, çamur havuzları, yem amaçlı ekilecek tarlalar diğer bölümünde ise yem,et ve süt işleme fabrikaları, soğuk dava depoları, paketleme, laboratuar, lojistik tesisleri yer alacaktır.
Peynir fabrikalarında;
Mozzarella, burrata ricotta, mascarpone gibi ünlü peynirlerin yanında arge çalışmalarıyla Türk tipi özel peynirler, kaymaklar, yoğurt, dondurma ve süt paketlenebilecektir.
Bu yatırım emek yoğun bir yatırım tipi olduğundan çok önemli bir istihdam sağlayacaktır.
Ihracat kabiliyeti yüksek olan bu tür bir OSB gerek Adana gerekse de ülkemiz acısından önemli bir zenginlik olacaktır.
Yatırım yeri olarak Adana'da , Seyhan veya Ceyhan nehrine yakın alanlar olabileceği gibi, uygun kentlerimizde yapılacak araştırmalarla yer belirleme çalışmaları kolay olacaktır.
Bu iş için Organize Sanayi Bölgesi modelinin önerilmesi; enerjinin uygunluğu, güvenlik, bilgi paylaşımı, kümelenme avantajlarının yüksek olması ( ortak satın alma, ortak hayvan bakım ve tedavi olanakları, ortak uzman ve çalışanlar, taze yem üreterek kullanım avantajı, ortak satış ve pazarlama...) amaçlıdır.
Bizden söylemesi...