Almanya’nın İsrail’i ziyareti ile aynı esnada Avrupa Birliği de Mısır’ı ziyaret etti. Sisi rejimi ile Avrupa Birliği arasındaki ilişkiler “stratejik ve kapsamlı ortaklık” seviyesine yükseltildi. Ziyaretler siyonist rejimin Gazze’nin Refah kentine saldıracağını duyurması üzerine gerçekleşiyor. Daha önce Tunus’la 127 milyon euro’ya anlaşan Avrupa Birliği, Mısır’la 7,4 milyar euroya anlaştı. AB heyetinde Kıbrıslı Rumlar da yer aldı.
Avrupa heyetinde kimler var?
Mısır resmi haber ajansı MENA’nın haberine göre, başkent Kahire’de başlayan Mısır-AB zirvesinde darbeci Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ile AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in Mısır ile AB ilişkilerinin düzeyini “stratejik ve kapsamlı ortaklığa” yükseltmek amacıyla ortak deklarasyonu imzaladığı belirtildi.
Mısır Cumhurbaşkanlığından yapılan yazılı açıklamaya göre, Kahire’de gerçekleşen zirveye, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in yanı sıra, AB Dönem Başkanı Belçika Başbakanı Alexander De Croo, Yunanistan Başbakanı Kyriakos Mitsotakis, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, Avusturya Başbakanı Karl Nehammer ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi lideri Nikos Christodoulides katıldı.
Abdulfettah es-Sisi, davetlilerin her biriyle ayrı ayrı ikili görüşmeler gerçekleştirerek, Mısır ile AB arasındaki ilişkilerin “stratejik ve kapsamlı ortaklık” düzeyine yükseltilmesini memnuniyetle karşıladı ve birçok alanda iş birliğinin artırılması konusunu görüştü.
Abdulfettah es-Sisi, ayrıca davetlilerle, siyonist rejimin Gazze Şeridi’nde sürdürdüğü savaş başta olmak üzere, bölgesel durumları da ele aldı. Gazze Şeridi’ne insani yardımın girişinin sağlanması ve savaşın derhal sona erdirilmesinin gerekliliğine vurgu yapan Abdulfettah es-Sisi, siyonist rejimin Gazze Şeridi’nin güneyindeki Refah kentine saldırmaması gerektiğini dile getirerek, aksi takdirde bunun tüm bölgeyi derinden etkileyecek sonuçlara yol açacağı uyarısında bulundu.
Mısır ile AB arasında imzalanan anlaşmaların değeri 2020’den 2023’e kadar olan dönemde 12,8 milyar doları buldu.
7,4 milyar dolarlık finansman paketi
Von der Leyen, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ile görüşmenin ve bu ülkeye 4 yıl için tahsis edilen 7,4 milyar euroluk paketin imza töreninin ardından, Avrupa Birliği heyeti ile basın toplantısına katıldı.
“AB ile Mısır arasındaki ortaklık kritik önem taşıyor.” diyen von der Leyen, Mısır’ın bulunduğu sorunlu bölgedeki siyasi ve ekonomik ağırlığının ve stratejik konumunun AB’nin çıkarı için önemini vurguladı. Von der Leyen, “Bugün, stratejik ve kapsamlı bir ortaklık için imzaladığımız bildiriyle tarihi bir dönüm noktasındayız.” dedi.
Avrupa ve Mısır arasındaki işbirliğinin 6 ortak çıkar alanına dayandığına işaret eden von der Leyen, “Mısır’ın önümüzdeki dört yıl için 7,4 milyar euroluk yeni bir mali ve yatırım paketiyle destekleneceğini duyurmaktan mutluluk duyuyorum.” diye konuştu.
Paketin 6 ayağı olduğuna dikkati çeken von der Leyen, “Birincisi; siyasi diyaloğumuzu yoğunlaştıracağız. Birlikte demokrasi ve insan haklarını geliştirmedeki kararlılığımız üzerinde de çalışacağız. Bunu gerçekleştirmek için de her iki yılda bir, yıllık Ortaklık Konseyimize ek olarak Liderler Zirvesi düzenleyeceğiz.” diye konuştu.
Von der Leyen, ikinci unsurun ekonomik istikrar olduğunu belirterek, Mısır’ın reform çabalarını uluslararası ortaklarla birlikte finansal olarak destekleyeceklerini söyledi.
Üçüncü alanın yatırım ve ticaretle ilgili olduğunu anlatan von der Leyen, ekonomi ve yatırım planının zaten mevcut olduğunu ama özellikle yenilenebilir enerji, dijitalleşme, tarım sektörü ve su yönetimi gibi alanlarda daha fazlasının yapılabileceğini, bu yılın sonlarında Kahire’de düzenlenecek AB-Mısır Yatırım Konferansını desteklediklerini ifade etti.
Von der Leyen, enerji yatırımlarının önemine işaret ederek, Mısır’ı Yunanistan’a bağlayarak “Avrupa’nın enerji güvenliğini artıracak olan” elektrik projesini birlikte geliştirdiklerini anımsattı. “Mısır yenilenebilir enerji merkez haline gelmek için bütün kaynaklara sahip durumda.” diyen von der Leyen, Avrupa’da Mısır’la ilgilenen yatırımcılar bulunduğunu, bu alandaki çalışmalara hız vereceklerini dile getirdi.
Von der Leyen, dördüncü unsurun göç konusu olduğuna dikkati çekerek, “Halihazırda çok iyi bir işbirliğimiz var ve buna her zamankinden daha fazla ihtiyaç var. Bu nedenle bugünkü paketten en az 200 milyon euroluk yatırım yaparak işbirliğimizi daha da etkili hale getireceğiz.” dedi. “Yasal göçün kolaylaştırılması için çalışmalarımızı sürdüreceğiz.” diyen von der Leyen, yetenek ortaklıkları gibi yasal geçişi kolaylaştırmaya yönelik çalışmalara ağırlık verileceğini, Mısır’ın sınır yönetiminden kaçakçılıkla mücadeleye ve geri dönüşlere kadar yasadışı göçü kontrol etme konusundaki taahhütlerine bağlılık göstermesini beklediklerini ifade etti. Von der Leyen, Erasmus programı kapsamındaki işbirliğinin iyi durumda olduğunu belirterek, “Mısır artık Yaratıcı Avrupa ve Ufuk Avrupa gibi diğer AB programlarına katılımını müzakere edebilir. Bütün bunlar Akdeniz’in iki yakasındaki halklarımız arasındaki bağları derinleştirecektir.” dedi.
Beşinci unsurun güvenlik ve kolluk kuvvetleriyle ilgili olduğunu aktaran von der Leyen, terörle mücadele konusundaki köklü işbirliğinin devam edeceğini bildirdi.
Von der Leyen, Gazze’deki durum başta olmak üzere güncel olayların Mısır’ın bölgenin istikrarı ve güvenliğinde oynadığı hayati rolü bir kez daha gösterdiğini vurgulayarak, “Bu zorlu zamanlar, ikili işbirliğimizin, ilişkimizin değerini ve gücünü gösterdi. Bu nedenle ortaklığımızı güçlendirmemiz doğaldır. İlişkimizdeki bu yeni bölümü sabırsızlıkla bekliyorum.” dedi.
İtalya: İtalya olarak oynadığımız rolden gururluyuz
İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, Kahire’de Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ile AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in Mısır’a 7,4 milyar avroluk finansman öngören mutabakat zaptını imzaladığı törene katılan Avrupalı liderler arasında yer aldı.
Giorgia Meloni, burada yaptığı açıklamada, bu anlaşmanın gerçekleşmesinde İtalya olarak oynadıkları rolden gururlu olduklarını ifade ederek, “AB ile yapılan bu anlaşma, göç akınlarıyla mücadele etmenin en iyi yoludur. Mısır’ın bu konudaki çabalarını takdir ediyoruz.” dedi.
Meloni, ayrıca İtalya olarak öne sürdükleri Afrika’ya dair kalkınma hamlelerini içeren “Mattei Planı” aracılığıyla göçte menşe ve geçiş konumundaki devletlere yatırımlar ve teşvikler yoluyla insan tacirleriyle başa çıkmaları konusunda yardımcı olmayı arzuladıklarını kaydetti. Meloni, “İnsan tacirleriyle mücadele için uluslararası bir ittifak kurmaya çalışıyoruz.” diye konuştu.
Bölge ülkeleri olarak karşılaşılabilecek ortak zorluklar arasında gıda, su ve enerji güvenliği, kalkınma ve göçün yer aldığını dile getiren Meloni, “Bu girişim, Akdeniz’in iki yakası arasında yeni bir yapısal işbirliği yöntemini güçlendirme ve teşvik etme isteğimizi gösteriyor.” ifadesini kullandı.
Giorgia Meloni, Gazze’deki durumun endişelerinin başında geldiğini iddia ederek, “Ateşkes sağlanmalı. Yardım için insani koridorlar garanti altına alınmalı ve rehinelerin serbest bırakılmasını sağlamalıyız.” değerlendirmesinde bulundu. Meloni İsrail’i kınayan bir ifade kullanmadı.
BBC: Mısır ekonomisi kötüleşmekten korunacak, göç engellenecek
Gazze’de yaşanan vahşet nedeniyle zor durumda bulunan Kahire yönetimine ilk aşamada 1 milyar euro verilmesi, 4 yıl içinde de hibe ve kredilerle destek miktarının 7, 4 milyar euro’ya ulaşması planlanıyor.
BBC’nin aktardığına göre bu paketle, Gazze ve Sudan’daki çatışmaların da etkisiyle Mısır ekonomisinin kötüleşmesinin ve göçmen akşının artmasının önlenmesi amaçlanıyor. Mısır’ın enerji sektörüne yatırımların yanı sıra Libya sınırının güçlendirilmesine destek öngörülüyor.
İtalya Başbakanı Meloni, Mısır’a gitmeden önce dün İtalya’da yaptığı açıklamada, daha önce Tunus’la yaptıkları mutabakat zaptının bir benzerini Kahire yönetimiyle de yapacaklarını söyledi.
İtalya’nın girişimiyle AB geçen yıl Temmuz ayında Tunus bir anlaşma yapmış, bu anlaşma sonrası Tunus’tan denize açılan göçmen teknesi sayısında azalma görülmüştü.
AB sınır güvenliği ajansı Frontex’in verilerine göre 2023’te birliğin sınırlarından düzensiz göçmen girişleri 2016’dan bu yana en yüksek seviyeye çıkarak 380 bine yaklaştı. Bu sayının yüzde 41’i, Kuzey Afrika kıyılarından İtalya’ya ulaşan Orta Akdeniz göç rotası üzerinden gelen göçmenlerden oluşuyor. AB’ye yönelik en aktif göç rotası olan Orta Akdeniz hattını kullanan göçmenler ağırlıkla Libya ve Tunus kıyılarından denize açılıyor. İtalya’ya deniz yoluyla ulaşan göçmenlerin milliyetleri açısından ise ilk sıralarda Bangladeş, Suriye, Tunus ve Mısır geliyor.
Tunus’la yapılan anlaşma
Geçtiğimiz Temmuz ayında Tunus’la göç anlaşması yapılmıştı. Komisyon başkanı Ursula von der Leyen tarafından imzalanan anlaşmaya göre Tunus, düzensiz göçü engellemek için 105 milyon euro, 150 milyon euro bütçe desteği ve 900 milyon euro uzun vadeli yardım alması öngörüldü. Yardımların aktarılması uzayınca, İtalya’ya ait Lampedus adasına bir günde 10 bin sığınmacı akını oldu. Ursula ile Meloni’nin acil görüşmesi sonrası, Tunus’a ödemenin hızlandırılması gerektiği açıklandı. Ardından ödemenin ilk dilimi olarak 127 milyon euronun 60 milyonu 3 Ekim’de Tunus hazinesine aktarıldı.
iktibas
