DOLAR 0,0000
EURO 0,0000
STERLIN 0,0000
ALTIN 000,00
BİST 00.000
Ramazan DEVECİ
Ramazan DEVECİ
Giriş Tarihi : 30-06-2015 18:28

İran Gezi Notları

Giriş..

2014 yılı Mayıs ayında emeklik dilekçesini verirken, yaşım elliye yaklaşmıştı. Küçük esnaflık zordu ve ben artık esnaflıkla uğraşmak istemiyordum. Emeklilikle birlikte kendime yetecek bir gelirim olacağını düşünüyordum. Hayatımın bundan sonraki kısmını okuyarak, yazarak, dernek, vakıf faaliyetleri ile hayır işleri ile geçirmek istiyordum.

Birde yılda en az bir kez yurt dışı gezisi ve birkaç kez yurtiçi gezisi yapmayı planlıyordum.

Rabbime hamd olsun ki emekli olalı bir yıl oldu. Bu bir yıl içerisinde “Yaşayan Kuran Hz. Fatıma” kitabımızı gözden geçirerek ikinci baskısını yaptık. “Vahyin ışığında İman ve Namaz” kitabımız yayınlandı. “Kutsal topraklarda kırk gün- Hac günlüğü “ kitap çalışmamız da bitmek üzere.  Emeklilikle birlikte “Ekran Gazetesi” haber sitemize yoğun bir mesai ayırmaya başladık. Yine İslami Değerler akademisinde dernek faaliyetlerimizde devam ediyor.

Her yıl yapmayı düşündüğümüz bir ülke ziyaretini de hamd olsun emekliliğimizin bir yılı dolarken gerçekleştirme imkanı doğdu.

Eşimle birlikte Kudüs TV’de çalışan sevgili dostum, Ali Yazıcı ve sevgili kızları Zeynep Yazıcı ile birlikte 03.06.2015 Çarşamba günü Saat 01;10’da İran İslam Cumhuriyetine gerçekleştirdik. İlk yurt dışı ziyaretimin İran’a olması bilinçli bir tercih değildi. Tamamen bir denk geliş oldu. İnşallah rabbim kısmet ederse ikinci yurt dışı gezimizi ilk kıblemizin yurdu Kudüs’e 2016 yılında yapmayı düşünüyorum. Ondan sonrada rabbim ömür verirse her yıl bir başka ülke inşallah.

03.06.2015 Çarşamba günü Türk Hava Yollarının, saat 01:10’daki İstanbul- Tahran uçağı ile İran İslam Cumhuriyetinin başkenti Tahran’a gitmek üzere havalandık, saat, 01:30 idi.

Sorunsuz bir hava yolculuğundan sonra rabbime hamd olsun, Türkiye saati ile 04:45 İran saati ile 06:15 civarlarında Tahran İmam Humeyni havaalanına indik.

İran dünya siyasetindeki farklı duruşu ile her zaman gündemde olan bir ülke. Köklü devlet geleneği olan medeniyetlere ev sahipliği yapmış orta doğunun en önemli devletlerinden biri. 2013 nüfus sayımına göre 77 milyon nüfusa, 1.648.195 km² yüzölçümüne sahip önemli bir ülke.

1979 İslam devriminden sonra İslam hukukunu yönetip biçimi olarak benimsemiş bir İslam cumhuriyeti.

İslam Cumhuriyeti, 11. Şubat 1979’da gerçekleşen İslam devriminin İran halkına hediyesi.

Osmanlı devletinin birinci dünya savaşından sonra yıkılması ile birlikte İslam dünyası başsız kalmış, İslam toprakları işgal edilmiş, metaryalist batı dünyada, üstünlük kurmuş, dinin artık sadece bireysel bir tercih olarak kalması gerektiği, toplumların hayatında söz sahibi olamayacağı iddia edilmeye başlamıştı. Marks; Din bir afyondur halkları uyutur diyordu.

İslam dünyasında esaretin, cehaletin, geri kalmışlığın hakim olduğu bu dönemde, İran ve Türkiye batı medeniyetini taklit eden, katı laik devlet anlayışı ile İslam’ı toplumun hayatından sökmeye çalışan iki İslam ülkesi olarak ön plana çıkıyordu. Diğer İslam ülkelerini çoğunda ise sömürgecilik sonrası diktatörlük ve krallık yönetimleri vardı.

İslam dünyasında bu dönemde İslam adına toplumda tevhidi ve adaleti hakim kılmak için kimi uyanış hareketleri başlamıştı. Türkiye’de nurculuk ve milli görüş hareketi, Mısır’da ihvan hareketi ön plana çıktığı bu dönemde 1979 yılında hiç beklenmeyen bir yerde İran’da İslam devrimi gerçekleşiyordu.

Halkların afyonu denilen din, sanki göklerden yeniden inmiş, bir toplumu kıyama, bir toplumu zulme ve adaletsizliğe karşı mücadele için ayağa kaldırmıştı. Bu nadide toplum, İmam Humeyni önderliğinde, 2500 yıllık şahlık rejimine karşı silahsız bir mücadele veren İran halkı idi. Kendi askerine, polisine silah kullanmayan, kendi halkına mermi sıkan askere, İran halkı çiçek atıyor, devrimin öldürerek değil şehit olarak yapılabileceğini gösteriyordu.  

Bu devrim, dine, ilahi olana savaş açan yenidünya düzenine karşı, küresel güçlere rağmen yapılmıştı.

İmam Humeyni 11. Şubat 1979 İslam devrimi ile dünyadaki zulüm düzenine karşı gelmiş, İran’da bağımsız ve bağlantısız bir dış politika ortaya koymuştu. İran’ın işgalci İsrail’i devlet olarak tanımayan ve Kudüs’ün özgürlüğünü İslam devrimin en büyük hedefi olarak ortaya koyan tavrı küresel güçlerin tepkisini çekmiş, İran batı dünyasının ekonomik boykotu ile karşılaşmıştı.

İmam Humeyni’nin yaptığı İslam devrimi ve kurduğu İslam cumhuriyeti ne yazık ki dünya Müslümanları tarafından yeterince anlaşılamadı. Çünkü İslam devrimi mezhebi kaygılarla, Şii dünyaya hapsedilmeye çalışıldı. Ve ne yazık ki bunda da başarılı olundu. Devrimin Şii dünyaya hapsolmasında İslam cumhuriyeti yöneticilerinin, yaptığı bazı yanlışlarında ciddi katkısı olduğunu da ifade etmek gerekiyor.

Halbuki yirminci yüz yılda vahyi esas alan, yönetim erklerini halkın katılımı ile oluşturan bir İslam cumhuriyeti kurulmuştu. Ve bu cumhuriyet İmam Ali’nin adalet devletini esas aldığını söylüyordu. Bu devleti bir laboratuvar olarak görüp incelemek gerekiyordu. Yanlış yapılırsa dostça eleştirmek, bu devlet tecrübesinin doğrularından ise faydalanarak belki de İslam’da devlet teorisini yeniden yazmak gerekiyordu.

Elbette tevhid ve adaleti esas alan bu sistemin başarısı ve başarısızlığı sorgulanmalı, yapılan adaletsizlikler eleştirilmelidir. Ama sorgulamadan ve eleştirmeden öncelikle anlamaya çalışmak gerekir. 

Yıllardır basından takip ettiğim hatası ve sevabı ile anlamaya çalıştığım İran İslam Cumhuriyetini ilk defa görerek ve gezerek anlamaya ve tanımaya çalışacağım.

İran İslam Cumhuriyeti devleti son dönemde özellikle Suriye politikasından dolayı ülkemizde çok tepki görüyor. Son dönemde İran karşıtlığı ülkemizde hiç olmadığı kadar arttı. Ben daha önce yazmış olduğum bir yazı da İran’ın ve Türkiye’nin Suriye politikasını değerlendirdim. Bu gezi notlarımda bu tür siyasi konulara girmeyi düşünmüyorum.

Bu beş günlük gezi ile daha çok İran İslam Cumhuriyetinin ve halkının, ekonomik ve sosyal durumunu, İran halkının dini hayatını, halkın kendi devletine bakışını, gezdiğim şehirlerin tarihi, kültürel ve coğrafi yapısını anlamaya ve gözlemlemeye çalışacağım. Bu gözlemlerimi sizlerle paylaşmayı düşünüyorum.

Rahmetli İmam, 03.06.1989 yılında vefat etti. İmam Rahmetlinin vefat yıldönümüne denk gelen bir günde 1979 İslam devriminin başkentine gelmiş olmanın heyecanı içerisindeyim.

Medreseler kenti Kum’u, Hz. Mahsume’yi ziyaret

Tahran hava alanını beklediğimden daha bakımsız ve daha sakin buldum. Sakin olmasının bir nedeni de sanıyorum Tahran’da iç hatlar için ayrı dış hatlar için ayrı havaalanı olması. Havaalanında siyah başörtülü memurları ve hemen göze çarpan büyük mescidi ile İslam dinin etkin olduğu bir ülkeye geldiğinizi hissediyordunuz.

Mescide girdiğimde namazı oturarak kılmak durumunda olanlar için yaptırılan bir koltuk dikkatimi çekiyor. Koltuğa secde yeri yapılmış, ve secde yerine Şii Müslümanlarının namazlarında secdelerinde kullandıkları bir mühür yapıştırılmış. Secde namazın farzlarından biridir. Sağlık şartlarından dolayı oturarak namaz kılanlar için secde yerinin yaptırılmış olması güzel bir incelik. Bence diyanet bizim camilerimiz içinde böyle koltuklar yaptırmalı ki oturarak namaz kılmak zorunda olanlar secde yapma imkanı bulabilmeliler diye düşünüyorum.

Uçaktan indiğimizde Tahram İmam Humeyni hava alanında İstanbul’dan bir tur kapsamında İran’a gelenlerle karşılaşıyoruz. Ali abinin tanıdığı olan bu insanlara bizde katılıyor onlarla birlikte Tahran’a girmeden Kum’a gidiyoruz.

Kum; Tahran'ın güneyinde, başkente yaklaşık 135 km uzaklıkta. Kum şehri medreseleri ile meşhur olan bir ilim kenti. Yolları temiz ve düzenli. Oldukça sıcak bir kent olmasına rağmen belediyenin yaptırdığı parklar göze çarpıyor. Şehre girerken ova çöl görümünde.

Şii dünyanın yetiştirdiği bir çok alim burada bulunan medreselerde yetişti. Yaklaşık 1,5 milyon insanın yaşadığı kentte ilim talebeleri ciddi bir yekûn oluşturuyor.

Kum’da manevi bir hava hakim, kadınlar genellikle siyah çadorlu. Molla kıyafetli erkeklerin çokluğu göze çarpıyor. İran’da alimler, medrese öğrencileri cübbe ve sarıkla dolaşıyorlar. Alim ve öğrencilerin İran toplumunda saygın bir yeri var.  

Elhl-i beytin en saygın kadınlarından biri olan, İmam Rıza’nın kız kardeşi Hz. Mahsume’nin kabri Kum’da bulunuyor.

İkinci Fatıma’da denilen, hiç günah işlediğine şahid olunmadığından ve günah konusundaki hassasiyetinden dolayı Mahsume olarak adlandırılan bu mübarek insanın kabrini ziyaret etmek için eşimle ve yol arkadaşlarım Ali abi ve kızı Zeynep ile birlikte bizde Hz. Mahsume’nin türbesine gidiyoruz.

Hz. Mahsume’nin türbesini ziyaret eden bayanlara görevliler birer tane çador veriyorlar. Biz ziyarete gittiğimizde eşime de bir çador verdiler. Doğrusu türbedeki bu çador hassasiyetini çok anlamlı bulmadım. Gelen ziyaretçiye sizin tesettürünüz uygun değil demek gibi oluyor.

Bugün 03. Haziran Çarşamba İran’da Hicri takvime göre 15 Şaban ve 12. İmam, Muhammed Mehdi’nin doğum yıldönümü imiş ve resmi tatil. Perşembe ve Cuma günü olan hafta sonu tatili de eklenince İran’da üç gün tatil olduğunu öğreniyoruz.

Hz. Mahsume’nin türbesi tatilin ve 12. İmam Muhemmed Mehdi’nin, doğumundan dolayı ziyaretçi akınına uğramış. Türbe o kadar kalabalık ki bana hac dönemini hatırlattı.

Eşim ve Zeynep bayanlar kısmında türbeye gidecekleri için avludaki havuzda saat 12:00’da buluşmak üzere anlaşarak ayrılıyoruz. Ali abi ile birlikte Hz. Mahsume’nin türbesini ziyaret ederken Şii Müslümanların Ehli beytin türbelerine olan aşırı ilgilerine bir kez daha şahit oluyorum.

Şii Müslümanların Ehl-i beyt türbelerinine olan ilgisi bana Hacer-el esved’i hatırlattı. Nasıl Kabe’de hacılar Hacer el esved’e dokunmak için ve Kabe’nin kapısında dua etmek için birbirleri ile yarışıyorlarsa, Şii Müslümanlar da Ehl-i beyt türbelerine dokunmak için aynı yarışı yapıyorlar.

Bende Hacer-el esved’e dokunur gibi Hz. Mahsume’nin türbesine ellerimi sürüyor dualar ediyorum…   

Hz. Mahsume’nin günahlar konusundaki hassasiyetini düşünüyorum. Bu hassasiyeti esasen her Müslümana anlatmak gerekiyor. Her Müslümana günahlar konusunda hassas olması gerektiğini hatırlatmak adına.

Ziyaretten sonra bir köşeye çekilerek iki rekat namaz kılıyorum. Alnımı secdeye koyduğumda uzun uzun dualar ediyorum.

Daha sonra sözleştiğimiz yere buluşmak için geldim ve eşimi beklemeye başladım. Saat 12;00’yi geçtiği halde gelmeyince merak etmeye başlamıştım. Kayıp mı oldular diye. 12;20 civarlarında geldiklerinde Zeynep bize bu havuz gibi türbede birçok havuz olduğu için sözleştiğimiz yeri bulmakta zorlandıklarını söyleyecekti.

Türbenin çevresindeki çarşıda dolaşmaya başladık. Telefonumu yurt dışına açtırmamıştım. Bir haftalık bir gezi için gerekli görmemiştim. İstanbul’dan gelirken İran parası da almamıştık. Tahran’da yanımızdaki Türk liralarını bozdururuz diye düşünmüştük.

Telefonumuz yok dünya ile irtibat kuramıyorduk. Cebimizde paramız yok alış veriş yapamıyorduk. Para bozduracak yer sorduğumuz otelde bir İranlı Müslüman bize yardımcı olmuştu. Ve biz dil olarak anlaşamadığımız ama gönül dili ile anlaştığımız, bu Müslüman kardeşimizin telefonu ile İran’a sağ salim indiğimizi çocuklara haber verebilmiştik.

Kum’daki önemli Kutsal mekanlardan biri de Cemkeran mescididir. Kum’a altı kilometre uzaklıkta, Kum-Kaşan yoluna yakın bir yerde bulunan bu Mescit, Şii Müslümanların kutsal sayarak ziyaret ettikleri yerlerden biri. Rivayete göre, Hicretin 393 yılının Ramazan ayının 17. Gecesinde Hasan b. Musle adında bir Müslüman 12. İmam Muhammed Mehdi’yi rüyasında görmüş, İmam Muhanmmed Mehdi bu mekana bir mescid yaptırmasını emretmiş ve kendisinin de bu mescide geleceğini söylemiş. Hasan b. Musle rüyasında İmam Muhammed Mehdi’nin kendisine emrettiği yere bir mescit yaptırmış. Daha sonra o mescit bir kutsal ziyaret haline gelmiş. Çünkü Şii Müslümanların büyük bir kısmı, haftanın bir günü İmam Mehdi’nin Cemkeran mescidine geldiğine inanıyorlar. Biz Cemkeran mescidi’ni ziyaret edemedik sadece uzaktan gördük.

Saat 14:00 civarlarında Kum’a birlikte geldiğimiz grupla birlikte Tahran’a dönmek için hareket ettik.

Kum, Tahran yolunda otobüsümüz önce çok lüks ve güzel bir dinlenme tesisinde mola verdi. Türkiye’de zor bulunabilecek bu güzel yerde ne yazık ki yer bulamadığımız için yemek yiyemedik. Ve yeniden otobüsümüze  binmek zorunda kaldık.  

Otobüsümüzün ikinci mola yeri oldukça ilginçti. Duble yolda mola tesisi yolun solunda, bizim otobüs yolun sağına park ediyor ve biz ilginç bir üst geçitten geçerek restorana ulaşıyoruz. Üst geçitte merdiven yok. Yanlardaki koruma demirlerinden tutunarak kaymamak için olağanüstü bir gayret gösterip rampalı yoldan yürüyerek oldukça da yüksek olan üst geçitten geçiyoruz. Zeynep, abi bu üst geçidi ve bu molayı gezi notlarına yazman lazım diyor.

Neyse ki tesis temiz yemekleri de güzeldi doğrusu.  Yemeklerimizi yedikten sonra otobüsümüz Tahran’a doğru yola düşüyor.

İran İslam Cumhuriyetini Başkenti; Tahran ve İmam’ı anma proğramı…

Tahran; İran İslam cumhuriyetinin başkenti. Söylenene göre yaklaşık 13 milyon dolaylarında bir nüfusu var. Tahran’ı beklediğimden daha gelişmiş, daha temiz ve bakımlı buldum. İzlediğim İran filmleri daha çok fakirlerin hayatını işliyordu. Şehirler bakımsız, halk çok fakir gözüküyordu. Sanıyorum bu filmlerin etkisi ile bu kadar güzel ve gelişmiş bir Tahran beklemiyordum.  

Ali abi ile birlikte lüks olmayan ama temiz sayılabilecek vasat bir otele yerleşiyoruz.

Adı Didemont olan otelimiz Tahran’ın kuzeyinde bulunuyor. Bulunduğu ortama göre otelimiz lüks sayılmaz, hatta vasatın altında bile sayılabilir. Tahran’ın fakirleri daha çok güneyde, zenginleri de daha çok kuzeyde yaşıyor. Otelin etrafında lüks arabalar villalar göze çarpıyor. İran'da kişi başına düşen araba sayısının Türkiye'den fazla olduğu söyleniyor. Ama lüks araba sayısı Türkiye'den çok az. İran yüzde yüz yerli araba üretimi yapan bir ülke. En çokta kendi ürettikleri arabayı kullanıyorlar.  

Nurdağlı hemşerim Mehmet Ali Akbulut ile akşam telefon ile konuştuk. Kendisi ile yaklaşık 25 yıldır görüşmüyorduk. Sabah otele ziyaretimize geleceğini söyledi. Ve söylediği gibi sabah kahvaltısını yaparken geldi. Mehmet Ali ile yılların özlemi ile kucaklaştık. Koyu bir muhabbete daldık.

04.Haziran 2015 Perşembe günü Beheşti Zehra’da İmam Humeyni’nin vefat yıldönümü dolayısı ile İmamı anma programı var.

Sevgili dostum Mehmet Ali ve eşi, yol arkadaşlarım Ali abi ve kızı Zeynep ile birlikte Beheşti Zehra’ya İmam Humeyni’yi anma programına gittik. Kadınlar programa ayrı bir yerden giriş yaptıkları için Eşime Zeynep’ten ayrılmamasını söyledim. Zeynep; Abi merak etme eşin bana emanet kaybetmem onu dedi.

Zeynep üniversiteyi İran’da okumuş, Fars dili ve edebiyatından yeni mezun olduğu için çok güzel farsça konuşuyor, İran’ı da iyi biliyor. Dost canlısı güler yüzlü bir insan. Zeynep’in varlığı insana güven veriyor. Yeni tanışıyor olmamıza rağmen kırk yıldır tanışıyor gibi samimi olduk. Doğrusu eşimde çok sevdi Zeynep’i. Yol arkadaşın iyi olursa gezi daha da güzelleşiyor. 

İmam Humeyni’yi anma programı, İmam’ın türbesinin de içinde bulunduğu mescitte yapıldı. Programda, platforma çok uzak olmayan sahneyi karşıdan gören bir yerde kendimize yer bulmuştuk. İmamın türbesi, yaşamındaki mütevaziliğin aksine çok ihtişamlı duruyordu. Türbe müştemilatında harika bir mimarlık göze çarpıyordu. Programa başta Türkiye olmak üzere birçok ülkenin büyükelçisi katılmıştı. 

Konuşma platformunun altında hazırlanan ikinci bir platformda, yer minderi üzerinde Haşimi Rafsancani, İran cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, İslami şura meclisi başkanı Laricani, İmam Humeyni’nin torunları Hasan Humeyni ve Ali Humeyni ve Ayetullah Cenneti yer minderine oturmuş vaziyette Ayetullah Hamaney’i dinliyorlardı.

Bosna müftüsünün, Filistinli sünni alimlerin ve daha birçok İslam ülkesinden alimlerin davetli olarak katıldığı programda Önce İmam Humeyni'nin torunu Hasan Humeyni konuştu.

Hasan Humeyni, 12. İmam Muhammed Mehdi'nin doğumunu tebrik ettikten sonra mehdi anlayışı üzerinde durdu. Daha sonra İmam Humeyni'nin düşüncelerinden bahsetti. Hasan Humeyni’den sonra, İran İslam Cumhuriyeti dini önderi  Ayetullah Hameney uzun bir konuşma yaptı.

İran İslam devrimi rehberi Ayetullah Hamaney konuşmasında; Öncelikle İmam Humeyni'nin düşüncelerinden, ahlakından ve kişiliğinden bahsetti. İmamın düşüncelerinin saptırılmaya çalışıldığını söyledi. Bu konuda uyarılar yaptı. İmam Humeyni'nin ilkelerini sayarken şunları söyledi.

“İmam’ın ilkelerinden bir diğeri ilahi vadenin doğruluğuna itimat etmek ve müstekbirlere güvenmemektir. İmam’ın müstekbirlere hiçbir zaman güvenmemesi, onların vadelerine itimat etmemesine sebep oluyordu. Biz kendi meselelerimizde müstekbirlerin vaatlerine ve onların özel toplantısındaki sözlerine itimat edilmeyeceğini açıkça hissediyoruz.

İmam’ın ilkelerinin bir diğeri öz Muhammedi İslam’ın  İslam’ının ispatı ve Amerikancı İslam’ın nefyedilmedir. Saray mollalarının İslam’ı, IŞİD İslam’ı ve Siyonistlerin ve Amerika’nın cinayetleri karşısında büyük güçlere göz dikenlerin İslam’ı; bunların tamamı tek bir yerden yemlenmektedir. İmam’a göre bunların hepsi reddedilmiştir. İmam’a tabi olan kimsenin hem yobaz/basmakalıp/ gerici İslam ve hem de liberal İslam’la sınırlarını belirlemesi gerekir.

İmam’ın tahrif edilme tehlikesi sorumluların, İnkılap ideologlarının, İmam’ın önceki öğrencilerinin ve İmam’a ilgi ve alaka duyanların kulaklarında bir uyarı olması gerekir. Ülke içinde de bazı kimseler İmam’ı tahrif ediyorlardı. Bu kimseler hatta İmam hayattayken bile kendilerinin beğendiği sözleri İmam’a nispet veriyorlardı. İmam’ın rıhletinden sonra da bu akım devam etti ve hatta İmam’ı liberal bir insan şeklinde tanıtıyorlardı.

İran milleti hedefleri ve yolu devam ettirmek isterse değerli İmam’ın yol ve ilkelerini doğru tanıması ve İmam’ı tahrif etmelerine izin vermemesi gerekir, zira İmam’ın şahsiyetinin tahrif edilmesi onun yolunun tahrif edilmesi ve İran milletinin dosdoğru yoldan sapıtılmasıdır. İmam’ın yolunu kaybedersek veya unutursak veya Allah göstermesin kasten bir kenara bırakırsak İran tokat yiyecektir.” dedi

İslam devrimi rehberi konuşmasında daha sonra; Dünya Müslümanlarının kardeşliği ve birliği üzerinde durdu, vahdet vurgusu yaptı. “Biz her zaman mezhepçiliğin karşısında olduk. Şii Lübnan direnişini desteklediğimiz kadar Sünni Filistin direnişini de destekledik. Şii ve Sünni çatışmasını çıkaranlara dikkat edin.  Şii-Sünni çatışmasını Amerikan ve İngiliz istihbarat servisleri tahrik ediyor. Hangi Sünni mezhepçilik yapıyor, Şii düşmanlığı yapıyorsa bilin ki o Amerika’ya hizmet ediyordur. Hangi Şii’de Sünni düşmanlığı yapıyor Sünni Müslümanların kutsal bildiklerine hakaret ediyorsa o da Amerika’ya hizmet ediyordur. Amerikan Sünniliğinden de, İngiliz Şiiliğinden de uzak durulması gerekir. İmam Humeyni’nin en büyük mücadelelerinden biri Müslümanların vahdeti, birliği mücadelesidir. Ve Filistin davasıdır. Kudüs’ün özgürlüğü davasıdır. ” dedi. Ayetullah Hamaney daha sonra “Filistin davası bizim her zaman önceliğimiz oldu ve olmaya devam edecektir” dedi.

Ayetullah Hananey’in konuşmasından sonra program bitti, ve bizde Beheşti Zehra’dan, İmam Humeyni’nin türbesinden ayrıldık.

Programdan sonra otelimize geri döndük. Eşyalarımızı alıp otel ile ilişkimizi kestik. Akşam saat yedide tren ile Meşhed’e İmam Rıza’yı ziyarete gideceğiz.

Öncelikle Mehmet Ali ve değerli eşi ile birlikte Tahran’ın dağ eteğine yakın mesire alanı olarak ta kullanılan bir yerde Derviş isimli bir lokantaya gittik. Lokantanın otantik bir yapısı vardı. Bahçesinde havuzu ile gayet güzel bir yer. Burada yediğimiz güzel yemekler (pilav ve kebaplar) için Mehmet Ali kardeşime ve değerli eşine sonsuz teşekkürler.

Lokanta tıklım tıklım dolu. İranlı kadınların dışarıda yemek yemeyi ve süslenmeyi çok sevdiklerini söylüyorlar. Lokantadaki ailelerin çokluğundan bunu anlamak mümkün. İran’ın ana erkil bir toplum olduğu söylenir. Kadınların hayatın her alanında varlığı dikkat çekiyor. Ahmet Taşgetiren Zaman gazetesinde yayınlanan İran gezisini değerlendirdiği bir yazısında “Bizdeki feminist kadınlar başlarına bir örtü alsalar özledikleri ülkenin İran olduğunu” görecekler demişti.

Tahran’da birçok park var. Bu parklar şehre oldukça yeşil bir görüntü  kazandırmış.

İran’da parklarda kadınlara özel yerler var. Oralara erkekler giremiyor. Kadınlar rahat bir şekilde gezip spor yapabiliyorlar. Parklarda açık ve kapalı namazgahlar yapılmış. Küçük mescit de diyebileceğimiz bu yerlerde namaz vakitlerinde parklarda dinlenenler namazlarını kılsınlar diye.

Belediye otobüslerinde haremlik selamlık uygulanıyor. Bazı otobüsler iki, bazıları ise üç bölüm. Üç bölüm olan otobüslerde isteyenler kadın erkek karışık binebiliyorlar. Ama iki bölüm olanlar otobüslerde bir bölüm erkeklere diğer bölüm kadınlara ait.

İslam devrimi ile birlikte kadınlara başörtüsü takma mecburiyeti getirildi. Ahlak zabıtaları toplumda başörtüsü takmayan yada düzgün bağlamayan kadınları yıllarca ikaz ettiler. İslam devrimi olalı 36 yıl oldu. Artık ahlak zabıtaları eskisi gibi kadınların giyim kuşamına müdahale etmiyor, ama başörtüsü takma mecburiyeti devam ediyor. Başörtüsünü gönülsüz takanlar şallarını bir aksesuar gibi başlarının üzerinde taşıyorlar. Saçlarının çoğu gözüküyor. Devrimin ilk yıllarında başörtüsü mecburiyeti belki gerekli olabilirdi ama şu anda, takılması bir ibadet olan başörtüsünün zorla taktırılmasını kendi adıma çok doğru bulmuyorum.

Ama İslam cumhuriyetinde sınırsız bir kılık kıyafet özgürlüğü olabilir mi? Örneğin mini etek ve dekolte kıyafetlerle kadınların caddelerde gezmesine İslam devleti müdahale etmeli mi? Tabi ki tartışılabilir. 

İranlı kadınların süslenmeyi ve makyajı sevdikleri hemen hissedile biliyor.  Konuştuğumuz İranlı bir bayan, beş öğün namaz kıldığını ama devletin sürekli dini gündemde tutmasından hoşlanmadığını söylemişti. Türkiye’nin daha özgür bir ülke olduğunu da ifade etti.

Bir başka İranlı İran’ın doğal zenginliğinin çok fazla olduğunu ama devletin bu zenginliklerden halkı yeterince faydalandıramadığını söylüyordu.

Bununla birlikte İslam devrimin değerlerine sahip çıkan birçok İranlı ile de karşılaştık.

Tahran’da beklediğimden daha az cami gördüğümü ifade etmeliyim. İran’daki camilerin minareleri çok yüksek değil. Camilerin fazla gözükmemesi sanıyorum birazda minarelerin kısalığından olsa gerek. Ama Bir İslam cumhuriyetinde camiler daha çok göze çarpmalı diye düşünüyorum.

Şehir girişinde ve caddelerindeki şehit resimleri, ayet ve hadisler, kadınların tesettürü, Trenlerin namaz saatlerinde durması insana bir İslam cumhuriyetinde gezdiği hissini veriyor.

Yemekten sonra Meşhed’e gitmek için Tahran tren garına gittik. Tahran Tren Gar’ı tarihi bir yapı. Gar’ın büyük salonunda çok büyük Kuran maketi var. Açılmış iki Kuran sayfası. Çok güzel bir görüntü oluşturmuş.

Ve biz Saat 19:00’da Meşhed’e gitmek için trene biniyoruz…..

Gariblerin İmamı İmam Rıza’nın yurdu, Meşhed’e Gidiş

Adı hızlı kendi yavaş olan, ama hiçbir yerde durmadığı için, 900 km yolu 12 saatte giden yataklı ve rahat bir trenle Tahran’dan Meşhed’e doğru eşimle birlikte yola çıktık. Trende yolculara kek, fıstık, çay ve meyve suyu ikram ettiler.  

Ali abi bizimle birlikte gelmedi, kızı ile birlikte Tahran’da kaldı. Trende Türkiye’den gelen, ve Meşhed’e İmam Rıza’yı ziyarete giden bazı Şii Müslümanlarla tanıştık. Yolda güzel bir muhabbet ortamı oldu.

Yeni tanıştığım bu Şii Müslümanlardan bir kısmı sonradan Caferi olmuş Sünni Müslümanlardı. İslam tarihini konuştuk. Hz. Ömer ile Hz. Fatıma arasındaki kavganın bir değerlendirmesini yaptık. Bazı Şia kaynaklarındaki Hz. Ömer’i Hz. Fatıma’nın vefatından sorumlu gösteren rivayetlerin uydurma olduğunu nitekim büyük alim Fadlullah’ın bu rivayetleri uydurma olarak nitelendirdiğini söylediğimde, bu rivayetlerin Ehli sünnetin kaynaklarında da olduğunu söylediler. Bir uydurma rivayetin Ehli sünnet kaynaklarında olmasının onun kesin doğru bir rivayet olduğunu göstermeyeceğini anlatmaya çalıştım. Şii Müslümanların bu tür ehli sünneti rahatsız eden rivayetlere sahip çıkmamaları gerektiğini söyledim. Kaldı ki ben Şii kaynakların polemik konusu olmayan Hz. Fatıma’nın doğumu ile ilgili rivayetlerini bile tarihi gerçeklere aykırı gördüğümden dolayı kabul etmiyorum.

Ve bazı sonradan Şia olma Müslümanların iki yaşındayım, bir yaşındayım, hidayete erdim gibi ifadelerinin ne kadar yanlış olduğunu anlatmaya çalıştım. Eğer Müslümanların vahdetini birliğini istiyorsak bu tür ve doğru da olmayan söylemlerden sakınmak gerekiyor dedim. Bazı arkadaşlar bu söylemi tevil etmeye çalışırken, bazı Şia arkadaşlar bana hak verdiler bu tür söylemlerin yanlışlığını ifade ettiler. Şii ve Sünni Müslümanlar olarak böylesi kısır tartışmaları bırakıp birbirimize sevgimizi artırıp, birbirimize ahlakı, erdemi, adaleti tavsiye etmeli ve şahsı hayatımıza da yaşamalıyız dedim. Doğru söylüyorsun dediler. Bir Müslüman kalbi tatmin oluyorsa elbette Şii yada Sünni istediği mezhebi taklit edebilir. Burada bir sorun yok. Sorun bir mezhebi taklit ederken diğer Müslümanları töhmet altında bırakacak tekfirci dilden uzak durmamız gerekiyor dedim.  Hatta gerekirse İmam Ali gibi Müslümanların birliği ve vahdeti için susmak gerekiyorsa, susmalıyız dedim. Müslümanların kardeşliği ve vahdeti konusunda uzlaşarak tartışmayı tatlıya bağlayıp bitirdik.

İran’da şehirlerarası yolculuk yaparken ormanlık bir bölge ile hemen hemen hiç karşılaşmadım. Sanıyorum Hazar denizi bölgesinde ormanlık bölgeler varmış.  Köyler şehirlere göre bakımsız ve fakir gözüküyordu. Türkiye’nin köyleri gibi büyük minareler göze çarpmıyor. İran köyleri yada benim gördüklerim daha çok bizim Konya ovasının köylerini andırıyorlar.

Tren yolda iki kere namaz için mola verdi. Trendeki yolcuların yüzde sekseninin namaz için inmesi görmeye değerdi. Yol boyundaki tren garlarının hepsinde cami büyüklüğünde mescitler göze çarpıyordu. Akşam namazı için indiğimizde mescit tıklım tıklım dolmuştu. Akşam ve yatsı namazını birlikte cem ederek kılıp, trendeki yerlerimizi aldık.

Trenimiz yavaşta gitse her istasyonda durmuyordu. On iki saat süren yolculuğumuz boyunca sadece namaz için durduğunu gördüm. Bizim uyduğumuz dönemde yolcu almak yada bindirmek için durdu mu bilmiyorum. Ama çok rahat bir tren olduğunu söylemeliyim. Rahat ve temiz bir tren.

Akşam ve yatsı namazlarını kıldıktan sonra yataklarımızı açtık ve yatarak yolumuza devam ettik. Tren birde sabah namazı için durmuştu. Uyana bilenler sabah namazını mescitte kıldı. Bizim gibi geç uyananlar ise trende kıldı. Hiç uyanamayanlar ise sabah namazını kılamadılar. Tren namaz için duruyor ama kimse namaz için uyarılmıyordu. Bence doğrusu da buydu. Devlet Müslümanların namazlarını ibadetlerini yapabilecekleri ortamı hazırlamalı ama kimseyi ibadete zorlamamalı idi.

Sabah saat 07:00 civarlarında Meşhed’e gelmiştik. Trende tanıştığımız dostlarımız Meşhed’e daha öce gelmişlerdi ve Meşhed’i biliyorlardı. Onlarla birlikte bir otele yerleştik. Kahvaltımızı yaptıktan sonra Cuma namazından önce İmam Rıza’nın türbesine gitmeye karar verdik.

Meşhed; İran’ın Tahran’dan sonra ikinci önemli şehri. Abbasi döneminin tarihi Tus şehri üzerinde kurulmuş. Harun Reşit’in kabri de burada. Abbasi Halifesi Memun, Ehl-i beyt İmamlarından sekizincisi olan İmam Rıza’yı burada zehirleyerek şehit etti. İmam Rıza buraya defnedildi. İmam Rıza’nın şahadetinden dolayı bu şehre “Şahadet yeri” anlamına gelen Meşhed ismi verildi.

İran sınırları içerisinde on iki imamdan sadece İmam Rıza’nın türbesi bulunuyor. Onun için İranlılar burayı çok sık ve yoğun bir şekilde ziyaret ediyorlar. İmam Rıza’nın türbesi her zaman çok kalabalık oluyormuş ama bugün, üç günlük tatilin birleşmesi ve iki gün önce İmam Muhammed Mehdi’nin doğum günü olması dolayısı ile olağan üstü bir kalabalık vardı. İranlılar türbelere harem diyorlar. İmam Rıza’nın haremi çok geniş bir alanı kaplıyor, çok miktarda kapısı var. Meydanlar birbirine benziyor. Büyüklüğü, yoğunluğu, manevi havası ile insana Mescidi Haram’ı ve Mescidi Nebevi’yi hatırlatıyor.

Ehl-i beyt İmamlarının mütevazi yaşamlarının tersine türbeleri, Şii Müslümanlar tarafından çok ihtişamlı yapılıyor. Aynaları, çinileri ve altın suyu ile işlenmiş kubbesi ile İmam Rıza’nın türbesi ve mescit bütünü çok muhteşem gözüküyor. Minarelerin kimi küçük olduğu için her yerden gözükmüyor. Doğrusu kaç minare olduğunu sayamadım.

Cuma namazından önce selavatlar ve selamlarla İmam Rıza’nın türbesini ziyaret ediyor ve selamlıyoruz. Arkadaşlar Cuma namazı saatinden dolayı türbenin biraz sakin olduğunu söylüyorlar ama. Yine de türbeye dokuna bilmek için ciddi bir çaba sarf etmemiz gerekiyor.

Daha önce de ifade etmiştim, Şii Müslümanlar Hacer- el esved’e Kabe’nin kapısına dokunmak için nasıl bir çaba gösteriyorlarsa, Ehli-i beyt türbelerine dokunmak içinde aynı çabayı gösteriyorlar. Sünni dünya özellikle selefi mantık bu durumu yadırgıyor bazıları bu durumu şirk olarak ta nitelendiriyor. Halbuki Hacer el esved’e ve Kabe’nin kapısına olan genel ilgi ve tavırla ehli beyt türbelerine Şii Müslümanların ilgisi aynı düzlemde değerlendirile bilir diye düşünüyorum.

Hz. Ömer, Hacer el esved için, “Çok iyi bilirim ki, sen zararı ve menfaati olmayan bir taş parçasısın. Eğer Resûlullahın seni takbil ettiğini öptüğünü görmese idim, asla seni takbil etmezdim." Demiş ve Hacer el esved’e ihtiramda bulunmuştu.

Şii Müslümanların Ehl-i beyt ile ilgili düşüncelerini anlamadan bu tavırlarını yorumlamak yanlış değerlendirmelere yol açabilir.

Allah resulü Sünni kaynaklarda da geçen bazı hadislerde şöyle buyuruyor; “Benden sonra size iki emanet bırakıyorum bunlara sarıldığınız müddetçe sapmazsınız. Bunlar Allah’ın kitabı Kuran ve ehl-i beytimdir. Ve bunlar kıyamete kadar bir birinden ayrılmayacaktır.”

“ Ehl-i beytim Nuh’un gemisi gibidir.”  Gibi hadisler ve

“ Sizden sadece ehli beytimi sevmenizi istiyorum” (Şura 23) ve “Ey Ehl-i beyt Allah sizden her türlü pisliği günahı temizlemek istiyor” (Ahzab 33) ayetler  Şii Müslümanların Ehl-i beyte olan yaklaşımlarının temelini oluşturuyor.

Hz. Ali’nin Nehcül belaga’da ifade ettiği gibi bir yazılı Kuran vardır birde konuşan, yaşayan Kuran. Hz. Ali “ Ben konuşan Kuran’ım” der.  Şii Müslümanların gözünde Ehl-i beyt konuşan ve yaşayan Kuran’dır. Dolayısı ile Ehl-i beytin kendileri de türbeleri de mukaddestir.  Hürmet edilmesi gerekir. Kabe gibi Hacer-el esved gibi.

Bu düşüncelerle Şii Müslümanların İmam Rıza’nın haremine hürmetlerini, ilgilerini anlamak gerekir diye düşünüyorum.

Ve ben bu duygularla İmam Rıza’nın türbesini ziyaret ediyor Şii Müslüman kardeşlerim gibi, aynı hürmeti gösterip, dualar ediyorum.

Daha sonra Cuma namazını kılmak için haremden ayrılıyoruz. Mescidin içinde bir yerde oturuyoruz. İran’da Cuma namazları her şehirde bir yerde kılınıyor. Her şehrin, Cuma imamı ve Cuma mescidi var. Hutbeler siyasi ve ibadi olmak üzere iki kısımdan oluşuyor. Dolayısı ile uzun bir hutbe dinliyoruz. Yanımdaki Müslüman mührüm yok diye secde yerime Şii Müslümanların secdelerinde kullandıkları topraktan yapılma mührü bırakıyor. Caferi fıkhına göre namazda secdenin mutlaka toprak yada toprak cinsinden bir şeye yapılması gerekiyor.

Sanıyorum secdeyi toprak cinsinden olan bu mühre yaptıklarından olsa gerek, namazlarında uzun secdeler yapan bazı Şii Müslümanların alınlarında secde izi olarak nasırlaşmalar görüyorum.

Hiç bozuntuya vermeden mührü alıp alnıma gelecek şekilde ayarlıyorum. Ama namazımı elim bağlı kılarak Şii değil, Sünni bir Müslüman olarak İmam Rıza’yı ziyaret ettiğimi Şii kardeşlerimle birlikte, Şii bir imama uyarak namaz kıldığımı ilan etmiş oluyorum.

Cuma namazından sonra tesbihler çekiliyor dualar ediliyor. Bir müddet bekledikten sonra müezzin gamet getirdiğini duyuyorum.  Gamet ikindi namazının da kılınacağı anlamına geliyor. Ve cemaatle ikindi namazını da kılıyoruz. İran’da hatta Şii dünyada öğle ve ikindi, akşam ve yatsı namazları cem edilerek birlikte kılınıyor. Bu durum bazı Sünni Müslümanlar tarafından çaptırılarak İran’da üç vakit namaz kılınıyor söylemine dönüşüyor.  Şii Müslümanlar namazı beş vakit olarak kılıyorlar. Ama namazları fıkhi bir görüş olarak cem ettikleri için beş vakit namazı üç vakitte kılmış oluyorlar. Yani namazın beş vakit olduğunda bir ihtilaf yok ancak namazlarda cem olayı ile ilgili görüş ayrılığı var. Namazlarda cem olayının mahiyeti farklıda olsa tüm mezheplerde olduğunu unutmamak gerekiyor. Bu fıkhi bir görüştür ve ayrılık nedeni olmamalıdır.

Namazdan sonra eşimle sözleştiğimiz yerde buluşuyoruz. O namazdan önce İmam Rıza’yı ziyaret etmediğini söylüyor. Bir arkadaşın eşi ile birlikte eşim İmam Rıza’nın türbesini ziyaret ederken biz dışarda dua ediyor ve arkadaşlarla muhabbet ediyoruz.

İmam Rıza’nın hareminde “Şifa Kapısı” diye bir yer var. Bazı hasta Müslümanların orada günlerce hatta, haftalarca durduklarını Allah’tan şifa istemek için dua ettiklerini öğreniyoruz. Hatta, kimi hastaların kendilerini şifa kapısına bağlayarak beklediklerini söylüyorlar.

Bu şifa kapısında bekleyip dua ederek hastalığı iyileşen birçok Müslüman olduğu söyleniyor. Türkiye’den gelen arkadaşlardan biri şöyle bir olay anlattı. “Arkadaşlar benim kızım on iki yaşında ilik kanseri hastası oldu. Birçok doktora gittim hatta Almanya’ya kadar götürdüm. İlik nakli yapılamadı. Sonra eşim ve kızımla birlikte İmam Rıza’nın haremine geldik. Burada üç gece kaldık. Üçüncü gece kızım İmamı rüyasında görmüş ağlayarak bizi kaldırdı. “Baba imam rüyama geldi başımı okşadı bana dua etti.” Dedi. Hepimiz ağladık. Türkiye’de doktora gittiğimizde doktor siz bu çocuğa ne yaptınız bunda iyileşmeler başlamış dedi.  Ve kızıma ilik nakli ameliyatı yapılabildi. Kızım bugün yirmi yaşında ve mimarlık okuyor” dedi. Tüm bunları anlatırken ağlıyordu.

Şia’nın şefaat ve tevessül anlayışını mezhebin kendi mantık örgüsü içerisinde değerlendirmek gerekiyor, hemen mahkum etmemek gerekiyor diye düşünüyorum.

Eşim İmam Rıza’nın haremini ziyaretinden sonra haremdeki ortamdan çok etkilendiğini söyleyecekti.

Harem ziyaretinden sonra Meşhed’in çarşısını dolaştık. Önce bir miktar Türk lirası bozdurduk. 200 tl ye karşılık bir deste Tümen almıştık. İran parası bol sıfırlı. İran devleti sıfırları atmasa da halk atmış. Yüz bin tümene halk 10 tümen diyor.

Çarşı bir hayli kalabalık. Mekke’nin çarşısını andırıyor. Hediyelik eşyalar daha ağırlıkta. Meşhed’de yarım tesettürlü kadınlar çok gözükmüyor. Kadınlar genellikle çadorlu. Meşhed çarşısında gezerken İran’da orijinal doğal meyve suları var, ondan içtik.  Dondurma yedik ama dondurmasının bizim Kahramanmaraş dondurmasının yanına yaklaşması bile mümkün değil.

Meşhed çarşısında bir tur attıktan sonra eşimle birlikte yeniden Hareme dönerek İmam Rıza’yı yeniden ziyaret ediyoruz. Böyle maneviyatı yüksek yerlerde insan kendini Allah’a daha yakın hissediyor. Bende namazlarımda uzun secdeler yaparak dualarımı secde halinde iken yapmayı seviyorum. Allah Resulü “kulun Allah’a en yakın olduğu hal secde halidir” diyor ya. Ondan mıdır bilmiyorum ama secdelerimi uzun tutup dualarımı secde halinde yapmak istiyorum. Bir köşede iki rekat namaz kılıp bol bol dua ediyorum.

Eşimle birlikte tekrar gelemeyeceğimizi düşünerek ehl-i beytin bu mazlum şehit imamı ile vedalaşıyoruz. İran’da Meşhed’e ilk kez gidip İmam Rıza’yı ziyaret edene meşehedi diyorlar. Bu ziyaretle bizde artık meşhedi olduk.

Eşimle birlikte bir taksi ile otelimize döndüğümüzde vakit akşama yaklaşmıştı.  

Taksi ile otele giderken Meşhed’inde Tahran gibi park yönünden zengin olduğunu gördüm. İranlılar belediyelerin en iyi hizmetinin parklar olduğunu söylüyorlar. Meşhed’de de Tahran’da da çok miktarda park var. Parklar şehre bir güzellik katıyor.

Otelimiz güzel temiz bir oteldi. Her odasında bir seccade, bir Kuran ve kıbleyi gösteren bir işaret bulunuyor. Sabah erkenden uçakla Isfahan’a gitmeyi düşünüyoruz.

İsfahan; Dünya Yarısı…

İran’ın 28 eyaletinden biri olan İsfahan Eyaleti, İran’ın orta kesiminde yer alıyor. Tahran ve Meşhed’den sonra ülkenin üçüncü büyük şehri olan İsfahan, yaklaşık 4.000.000 nüfusa sahip. Nüfusun %1,5’unu Ermeni ve Yahudiler oluşturuyor. Yahudiler yoğun olarak Cobare Mahallesi’nde, Ermeniler ise Culfa Mahallesi’nde ikamet ediyor. Ayrıca şehirde az da olsa Zerdüşti yaşıyor. Yahudi ve Hıristiyanlar, İslami şura meclisinde milletvekilleri ile temsil ediliyor.

Isfahan, bir kültür şehri olmasının yanında, ülkenin önemli bir tarım ve sanayi merkezlerinden birisi. Isfahan’ın içinden geçen Zayende Nehri (Zayendehrud Nehri / Yaşayan nehir),  İsfahan’ın tarihte bir cazibe merkezi olmasını sağlamış.

İsfahan belediyesi şehrin tarihi dokusunu korumak için çok katlı binalara yapım izni vermiyor. Şehrin tarihi dokusunda Selçukluların izleri görülüyor.

İsfahanlılar, İsfahan’ın güzelliğini anlatırken, İsfahan; “Dünya yarısı” tabirini kullanıyorlar. İstanbullular, İsfahan ancak İstanbul’un olmadığı bir dünyanın ya

NELER SÖYLENDİ?
@
Ramazan DEVECİ

Ramazan DEVECİ

DİĞER YAZILARI Filistin Direnişi ve Aksa Tufanı... ‘Kayıp Direniş’ Kitabı ve Direnişi Tanımak… 14 Mayıs Seçimleri Üzerine… Oruç Tutmak İhram Giymek, Ramazan Kuran Ahlakını Kuşanmaktır... 13 Recepte Kâbe’de Doğdu Onun Adı Ali… Hz. Fatıma'ya Mektup..... Adalet ve Merhamet Timsali Peygamberimizin Örnek Kişiliği… Muhammed Emin Yıldırım Hoca Ve Muaviye Sevgisi... Adalet Liyakat ve İktidar... İslam ve İslamcılık Üzerine… Kötülüğe İyilikle Karşılık Vermek ve Hatalara Karşı Af Edici Olmak... Hz. Ali: Adalet İçin Hilafet  Adaleti Somutlaştırmak, Somutlaşmış Adalet İmam Ali’dir… ‘Baba’ Aşk, Ahlak, Direniş, Sevgi Ve Fedakarlık Dizisi… Ali Şeriati Üzerine… Okullar Açılmaz Yine İşyerleri Kapatılırsa Üçüncü Aşıyı Yaptırmayacağım… Saadet Partisi Cumhur İttifakında mı yoksa millet ittifakında mı yer almalı? Babalar Günü Üzerine… 20 Soruya 20 Cevap… Dünyadan Ahirete, Anneme Mektup… İslam’ın Özgürlük Anlayışı ve Adem-Şeytan Kıssası… Allah'ın İstediği Gibi Müslüman Olmak... Yemen’den Yükselen Feryad, Bu Feryadı Duyun… İslamofobi Ve İslam’a Saldırılar… Yusuf’un İmtihanı Züleyha… Konuşan Kuran Hz. Ali Kitabını Niye Yazdım? Müslüman Ahlak İlişkisi ve Riya, İhlas Arasına Sıkışan Amellerimiz .. Filistin’e Sadece Türkiye mi Sahip Çıkıyor? Amerika’ya Karşı Olmak, Küresel Adalet Mücadelesi Vermektir… Adalet İçin Mücadele Örneği: Hılfu’l-Fudûl… 41. Yılında İran İslam Devrimi: Başarıları Ve Başarısızlıkları? Cemaatten PY'ya, PY'dan Terör Örgütüne FETÖ, FETÖ Mücadelesinde Yapılan Adaletsizlikler Takva Adalet Sahibi Olmak, Adalet Mücadelesi Vermektir.. Nijerya İslami Hareketi ve Şeyh İbrahim Zakzaki… Şehitlerin Mesajı: Tevhid- Adalet- Vahdet- Özgürlük- Kudüs 31 Mart seçimlerinin düşündürdükleri… İmam Humeyni Düşüncesinde ve İslam Devrimi'nin 40 Yıllık Sürecinde İslami Vahdet Günümüzün Kerbela’sı Yemen’in Serencamı ve Ümmetin Duyarsızlığı… Hz. Osman’ın Kanı Üzerinden, Hz. Ali’den İstenen Adalet mi, Yoksa Adaletsizlik mi? Ak Parti ve 24 Haziran Seçimleri... ‘Türkiye- ABD İlişkilerinin Psikolojisi’ Kitabı ve Büyük Şeytan Amerika’yı Tanımak… Erzincan İzlenimleri Erzincan Candır…. Bize de Ali’nin yalnızlığı düştü… Piri Aşk’ın, Davası Devrimden Özgür Kudüs’e… Üstad Bediüzzaman’ı ve Risale-i Nur’ları Doğru Anlamak… Kudüs İçin ne Yapmak gerekiyor, Kudüs eylemleri Müslümanların gazını mı alıyor? Yalnız Devrimciler Ali ve Ebuzer Ümmetin Dirilişi ve Direnişi Kudüs’ten Geçer… Kurban Yaklaşırken, İbrahim’in İmtihanına Hazır Mıyız? Hz. Ali Örnekliğinde: Tevhid, Adalet ve Vahdet 15 Temmuz Darbe Girişiminin Düşündürdükleri… İktidarın Dayanılmaz Cazibesi ve İslamcılardaki Değişim.. İyi olmak kolaydır zor olan adil olmaktır…. Devletin Dini adalettir, dinin devleti de özgürlüktür... Emperyalizm ve Sömürgecilik Karşısında İnsanlığa Umut Olmak… İmam Ali ve Nefsini Tanımak… Şubat Ayı Şahadet Ayıdır; Şahadet Kudüs’tür…. İnsanı Tanımak mı Zor Yoksa Anlamak mı? Aşk Yolculuğu Kerbela... Kuran’da Sevgi ve Aşk.. Ali’nin Adaleti, Muaviye’nin Maslahatçılığı… Medeniyet ve Modernizm Üzerine ….. İmamı Azam Ebu Hanife’nin Siyasi Mücadelesi... İmamı Azam Ebu Hanife… Müslümanların Kardeşliği ve Vahdet Çağdaş Medrese; İslami Değerler Akademisi… İslami Mücadelede Metot Ebul Fazl Abbas; Kerbela’nın Yiğit Savaşçısı Mustafa İslamoğlu hoca ve Uydurulmuş din-İndirilmiş din söylemi… Ak saçlı bilge: Atasoy Müftüoğlu Miraç, Namaz ve Kudüs Aşka ve Sevgiye Dair Kuran'da Müslüman Fıtratın İlahi Yanı; Kamil İnsan Olmak Hz. Zeynep; Babasının Süsü…. Kerbela ve Kuran Kurbanda İbrahim’ce Bir Duruş… Kudüs, İslahiye Ve İstanbul Kuran Rehberliğinde Huriyi Doğru Anlamak Kudüs Sevdamız Aşkımız Hayalimiz Bizim. Bireysellik Ve Bencillik Hayat Sigortamı Annemi Kaybettim Dostluk Üzerine Nisa Suresi Tevhid Adalet ve Kadın Dünya Sevgisi ya da Dünyevileşme Kadınlardan Yönetici Olur mu? Annem.... Müslümanların Suriye İmtihanı Hz. Fatıma Timsali Bir Anne ve Onun Çocuk Eğitimi Bebeğini Özleyen Anne
Gazete Manşetleri
Yol Durumu
E-Bülten Kayıt
ARŞİV ARAMA