DOLAR 0,0000
EURO 0,0000
STERLIN 0,0000
ALTIN 000,00
BİST 00.000
Vedat Kahyalar
Vedat Kahyalar
Giriş Tarihi : 24-11-2022 19:32

İran'da Neler Oluyor....

Tahran'da 13 Eylül'de "ahlak polisi" olarak bilinen İrşad devriyeleri tarafından başörtüsü kurallarına uymadığı gerekçesiyle gözaltına alındıktan sonra fenalaşarak hastaneye kaldırılan 22 yaşındaki Mahsa Emini'nin 16 Eylül'de yaşamını yitirmesi ülkede infiale yol açtı. Emini'nin 17 Eylül'de, Kürtlerin yoğunlukta olduğu, Sakkız kentindeki cenaze töreni sonrasında başlayan gösteriler, ülkenin birçok kentine yayıldı.

İran'daki Kürtler, siyasal ve kültürel haklar elde edebilmek için çeşitli örgütler kurmuş ve başkaldırılar yapmıştır. Mehsa Emini protestolarının Kürt şehirlerine sıçraması ve Kürtlerin hâlihazırda devlet/ hükümet karşıtı protestolara dönüşmesi yeni bir şey değil.Kürt örgütleri her fırsatta taleplerini ortaya sürüyorlar.

Protesto/başkaldırıların en şiddetli geçtiği yerlerin başında Kürtlerin yoğun olarak yaşadığı bölgeler geliyor. Mehabad, Sine, Bukan, Seqız, Kırmanşah başta olmak üzere Kürdistan eyaletinde ve Kürtlerin yoğun olarak yaşadığı diğer eyaletlerde protestolar devam ediyor.

İran’ın Kürt bölgelerinde gelişen sosyo-politik hareketin yarattığı  halk hareketi, terör örgütleri açısından avantajlı bir zemin olarak değerlendirildi. Bunun sonucunda Kürdistan Demokrat Partisi (İKDP), Komele ve terör örgütü PKK'nın İran kanadı PJAK'ın, halk hareketi sürecine dahil olma çabaları görülmeye başlandı.

Farslar, Araplar, Beluçlar ve Türkler, Kürt etnik grup hak taleplerinin ön plana çıkmasından rahatsız ve bunun Kürt kimlik inşasına yaramasından çekiniyorlar. Aktivistler Kürtlerle birlikte resim vermekten çekiniyorlar. Bu yüzden genelleşen eylemlerde  "kadın, yaşam, özgürlük'' sloganı ön plana çıkmış görünüyor.

Eylemlerdeki bu farklılıklar,başta Amerika ve Avrupa ülkeleri olmak üzere, bir çok kentte yapılan,yer yer Kuran yakmalara,islam dininin mukeddesatına ,değerlerine yapılan saldırılar İran halkının büyük çoğunluğunun tepkisini çekiyor..Gerek İran'dan gereksede dünyadan siyaset bilimciler bu eylemler ile rejim değişikliği beklemenin doğru olmadığını belirtmekteler.

1 Şubat 1979'da, Paris'te yaşayan Ayetullah Humeyni'nin  sürgünden Tahran'a dönmesiyle başlayan ve 11 şubatta yönetimin tamamen devir alınmasıyla kurulan "islam devrimi " öncesinde neler yaşanmıştı?

İran'da devrime giden süreçte toplumsal hareketlerin başlamasının nedenlerin başında Şah Rıza Pehlevi'nin 1963 yılında devreye koyduğu Beyaz Devrim geliyor.

ABD'nin desteği ve artan petrol gelirleri sayesinde uygulamaya konan Beyaz Devrim ismindeki ulusal kalkınma programı kapsamında, altyapı çalışmaları hızlandı, kara ve demir yolları inşa edildi, endüstriyel gelişim hedeflendi ve toprak reformu gerçekleştirildi.Ancak, Şah Rıza Pehlevi'nin muhalefet üzerindeki baskısını artırması, otokratik yönetimini güçlendirmesi, petrol gelirinin topluma eşit dağıtılmaması ve istihbarat teşkilatı SAVAK'ın arkasında olduğu iddia edilen infazlar, Şah'a karşıt hareketlerin güçlenmesine neden oluyordu.

Yolsuzluklar,baskılar,zulumler ve ABD nin ,İran üzerindeki sınırsız etkisi islam devrimine giden taşları döşeyen en önemli unsurlar olmuştu.

Bugün İran'daki olayların arkasındaki güçlere bakarsak ;

1-Kürt bölgelerinde ve diğer büyük kentlerde yaşayan,çoğunlukla ayrılıkçı Kürtler
2-Kadın hakları ve baş örtüsü mecburiyetinden rahatsız kadınlar
3-İsrail ve ABD tarafından tahrik edilmeye çalışılan Azeri kökenliler
4-Mezhep farklılıkları olan gruplar
5-Halkın mücahitleri örgütü ve şahlık dönemini arzulayanlar

Bütün bunların yanında ülkede yaşanan ekonomik sıkıntılar ve yolsuzluklar halkın rahatsızlıkların önemli bir kaynağı.

Göreve gelmesinden bu yana yolsuzluklarla mücadele eden cumhurbaşkanı İbrahim el Reisi kısa bir süre önce yaptığı açıklamada:" Sosyal adaletin ve ekonomik adaletin uygulanması, yoksulluk ve yolsuzluk ve ayrımcılıkla mücadelenin,şehir ve köyler İslami şura meclislerinin faaliyetleri arasında yer aldığını ve mekanizmasının her türlü ayrımcılığı ve yolsuzluğu önleyecek şekilde tanımlanması gerektiğini " söyledi.

Yolsuzluklarla, adil olmayan ekonomik ve siyasi uygulamalarla mücadele başlatan Reisi'nin, bu uygulamalarından rahatsız olan iç muhalefetin de olayların büyümesinde etkili olabildiği görüşleri de zaman zaman dile getiriliyor.

Sonuçta, Suriye'de uygulanan kirli senaryoya benzer argümanlarla İran'da da tehlikeli bir oyun sürümde.

Farklı etnik ve siyasi yapılar ayakta, ancak süreci yönetenler İran'dan çok uzakta.

OLAYLARDAKİ DIŞ ETKİLERİN İZLERİ

İran'ın petrol ve doğalgaz gelirlerinin artması,nükleer araştırmalarında önemli mesafeler alması,uygulanan ambargolara rağmen , 40.ncı yıla giren İran İslam Cumhuriyetinin hâlâ ayakta kalabilmesi ve gelişmesi bir takım ülke ve mahfilleri aşırı rahatsız etmiş ve harekete geçirmiş.

Son bir not:

İran'daki bu karışıklığın başarı şansı çok zayıf.
Olsa ne olurdu?
Emin olun sıra Türkiye'ye gelirdi...
Turkiye'den görünen manzara böyle.

NELER SÖYLENDİ?
@
Vedat Kahyalar

Vedat Kahyalar

DİĞER YAZILARI Dünyayı Aldatıyorlar... Her Millet Kendi Kaderini İnşaa Eder Müslüman Coğrafyanın Ortak Halleri... Her şey Bittiğinde Nasıl Hatırlanacağız. Uyanmak İçin Ne Bekliyoruz? Kötülükler Kınamakla Azalır mı? Filistin'in İşgâl Edilme Nedenleri Unutacaksınız Kısa Zamanda... Depremin Ardından... Ülkenin Geleceği Kaçıyor! Sınıfta Kalan İslam Coğrafyası.. Geri kalmış ülkeler ne yapıyor? Kalkınmış ülkeler ne yapıyor? Vakti Boşa Harcanan Türkiye Ya Düzeleceğiz, Ya da Allah Düzgün İnsanları Getirecek! Dua Hakikat Arayışı Nefretizm Yayılıyor  Dua yanlışların Üzerine Şal Gibi Serilir mi? Turnusol Ebabil Kuşları İsral'i Taşlar mı? Siz, Neredesiniz? Yahudileşme Eğilimi... Cumhuriyetimizin Yüzüncü Yılı Kutlu Olsun.. 2 Milyar Müslümanın Başı Önde... Kahrolsun İsrail... Medeniyetler Çatışması mı? Şeytanın Saldırıya Geçmesi mi? Hamas ve Filistin Kazandı... Dualarımız, Desteğimiz Filistin'ledir... Kapatsınlar Dükkanlarını, Toprak Onların Üzerini Kapatmadan ! Her Şey İki Kavramda Gizli: Sorgulayan Akıl ve Üretim. Her Gün Biraz Daha Azalıyoruz.. Neden Bazıları Çok Sevilir? Yeryüzü, Bozguncuların Hedefinde... Kimi Örnek Almalı? Ne Yaşıyoruz Biz? Müslüman Aydının Sorumlulukları Yok mu? Bu Gidiş Nereye? Bilgi Hayatımızın En Önemli Gıdasıdır Müslümanlar Aklı Terk Ettiklerinde Geri Kaldılar Kapitalizm ve Dinlerle İlişkisi Her Gün Aşura, Her Yer Kerbela Adaletin ölmesi, kralın ölümünden daha önemlidir.. Hedef bu muydu ? İlk Düğmesi Yanlış İliklenmiş İslam Dünyası.. Ekonomik Görünüm ve Maaş Adaleti.. Türk Halkı Seçtiklerinden Ne Bekliyor? Yabancı Kaynak Gelir mi? ​​​​​​​ Adana'nın Uyuşturucu İle Sınavı... Kurbanımızı Yapaylaştırmayacağız... Ülkemizde, Kimler, Neler Talep Eder? Seçimin Ardından Müslüman Olmak Kolay mı? Siyasal İslam Nedir? Seçimin Düşündürdükleri.... AK Parti'nin Demokrasi İle İmtihanı... Kime Oy Verelim? Siz Müslüman Olmayı Ne Zannediyordunuz? Yaratıcı'nın Gücü Karşısında Diz Çökmeli İnsan! Pıcasso ve Guernıca Tablosu Süte Su Katan Adam Ve Eşi... Artık Yetmez mi? Ak Partinin Zor Seçimi Çağın Farkında ve Yanında Olmak Depremler, Suistimaller, Kurumsallaşma ve Kaybolan Gelecek... Müslüman milletlerin kaderi eziklik ve cehalet olamaz.. Tarihe Nasıl Bir Deprem Hikayesi Bırakacağız? Hatay ve Samandağ Ziyaretinden... Depremle Yanan Kalplerimizi Akılla Söndürmek.  Afet ve acil durum bakanlığı kurulmalı... İslam Dünyası Yönetimde Neyi Modelliyor? Halife Ömer Bin Abdülaziz Dönemi... Yozlaşma... Tv ve Sosyal Medya Eliyle Yok Edilen Değerler.. Umrenin Ardından Biz Bunlara Layık mıyız? Seçimleri mi, Allah’ın Rızasını mı Kazanmak? Millet İttifakı Seçimi Kazanabilir Mi? Algıların Olguların Önüne Geçirilmeye Çalışıldığı Bir Ülke Olmamalıyız... Ortadoğu Neden Dünyanın En Hareketli Bölgesidir? Sanayi Devrimi Ve Türkiye Beyoğlu Patlamasının Ardından... Pamuk Politikamız Çiftçiyi Ne Zaman Mutlu Edecek? Doğrular Ortadayken, Gereği Neden Yapılmaz ki? Yerli Otomobıl TOGG 2023 Seçimleri... Yıllardır 8 ile 10 Bin Dolar Arasında Takılıp Kaldık... Masa Üzerindeki İki Dosya... Hayvancılık Tehlikeli Günler Yaşıyor... Dünyanın Yükselen Yıldızı: Şanghay İşbirligi Örgütü Aklınızı Ne Oranda Kullanıyorsunuz? İnsanın En Önemli Sınavı: Seçme Hakkı.. Beyin Gücü mü, Beyin Göçü mü? İslami Yönetim Modeli Tarlada Balık Üretimi... İçi Hazine Dolu Mağara ve Ejderha Öyküsü Çapsızlık, Kıskançlık ve Mobbing Mahalleyi Terk Etmek... Unutulmaz Bir Anı, Bir İnsan Kaynakları Rezaleti... Toplumun Evrensel Değerlerle Alakası.. Hayal Kırıklığı... Bu Ayıplı Üretim Günleri Ne Zaman Aslına Dönecek? Başka Türkiye Yok! Modern Dönemlerde Değişen Taleplerimiz... İslam’ın, İnsanlığın Sorunlarına Çözüm Modelleri Nedir? Kötü Sınav Veriyoruz. Dünya Beşten Büyük, Ya Türkiye? İslam ve Yönetim İlişkisi.. Boş Vitesle Giden Ekonomi Bu Gidiş Nereye? / Fe eyne tezhebun.... Suriye İle Resmen Görüşmek İçin Ne Bekleniyor? Sizden İstediğim Yakınlarıma Sevgidir... Afganistan Laboratuarı Küresel Isınma Geliyor... Türkiye Yanıyor, Kurtarma Yetersiz. Gadir Hum Ve Yürüyen Kuran... İbadetler Yanlışı Örtmez! Ne Olacak Bu Muhafazakarların Hali... İhtiyaçlar Sınırsız Değildir... Türkiye’nin Vizyonu... Yepyeni bir Hikayemiz Olmalı.. Milletin Gelirleri Millete Eşit Ve Adil Dağıtılmalı.. Dini Tanınmaz Hale Getirerek Başarı Kazanmak... Çocuklar Terk Etmeyin Bu Ülkeyi!.. İslamofobi Suriyeli Sürünüyor, Petrolü Çalınıyor, İsrail Şirazeden Çıkıyor Siyasetin Vizyonu İle Halkın Gelişmişliği Aynı Çizgide.. Biyoemperyalizm- Resetlenen Dünya.. Hamasetle Değil Bilimle... Dost Acı Söyler İnsanlığa İhanet Edenler... Dünya’nın Bütün Müslümanları ARGE Yapın... Ülkelerin Kaderi Neye, Kime Göre Belirleniyor.. ABD Suriye'de Başardı mı? Doğalgaz Serüveni Ve Adana.. Gençliğin Çığlığını Duyuyor Musunuz? Balık Bilmezse Halık Bilir 2021'de Heyecan Verici Bir Hikayemiz Olmalı... Türkiye'de Kumara Bu Aşırı İlgi Neden? Türkiye'de İnsan Gelişimi Neden Çok Yavaş? Aklınıza Gözünüz Gibi Bakın... Coronanın Bizden Aldıkları / Kattıkları.. Türkiye'nin Stratejik Üstünlüğü Önemsenmiyor Mu? Bir Şey Değişti, Türkiye Değişti En Hakiki Dost Samimiyettir... İhtisaşlaşma, Uzmanlaşma Çağı Ve Bir Anı Yeni Ekonomik Program Gençlik Giderse Ne Hale Geliriz? Lâyık Olmayan Birine Görev Vermek Zulümdür! Gençler Kime Oy Verecek? Bugün Günlerden Hüseyin/Kerbela Dünya İnsan Yetiştirme Savaşı Veriyor! Ya Biz? Nasıl Bir Türkiye İstiyoruz? Yeni Gençler Ne İstiyor? Türkiye'nin Geleceği 'Z' Kuşağı Tarafından Şekillenecek Beyin Göçü Bölge Müdürlüğümün İlk Günü İdi... Corona Aşısını Biz Bulmalıyız! Bir Teklifim Var Yeni Normal Corona Sonrası Dünya Koronanın Şeker Ve Glukoz Aşkı Islam Dünyasının İçine Düştüğü Zillet Adana'ya Ve Türkiye'nin Bir Çok Kentine Manda Osb Kurulmalı. Türkiye Alimler Birliği.. Süleymani Cinayeti Neden İşlendi? Sabancılar Ve Kapitalizmin Sadakati Üniversitelerimiz... İslam Sizin İçin Ne İfade Ediyor ? Seçimlerinizin Sonucunu Yaşarsınız Bıçak Kemiğe Dayandı Temel Sorun: Liyakatsizlik Müslüman , Dünya İçin Ne Anlam Taşıyor? Siyaset Kendini Adama Makamıdır. Güzel Şeyler Oluyor Ülkemde... 2023 hedefleri nasıl yakalanır? Muhafazakar Bürokrasi Neden Göze Battı? Mantığa Bürüme Karar Vermek İçin Acele Etmeyin Gençliğimiz Ve Geleceğimiz Beka Sorunu -2- Bu Gidiş Nereye? Beka Sorunu Seçimlerin Verdiği Ders... Bilgi Diktatörlüğü (2) Bilgi Diktatörlüğü Basiretli Müslüman ABD'nin Son Dönem Stratejisi Yapmamız Gerekenler Dost Acı Söyler Suriye 'De Neler Oluyor? Suriye’de Neler Oluyor? Ne Ekersen Onu Biçersin Günümüzde İşletmecilik Ve E-Ticaret... Medeniyetler Çatışması Küresel Çağda Tükenen İslam Toplumları.. İslam Zirvesi Türkiye’nin Dış Politikası... Vahdet Ya Da Zillet Peygamberimiz Ve Başarı (2) Peygamberimiz Ve Başarı (1)
Gazete Manşetleri
Yol Durumu
E-Bülten Kayıt
ARŞİV ARAMA