ANALİZ
Giriş Tarihi : 31-05-2022 08:45

Abdurrahman Nassar Yazdı: İsrail'in bayrak yürüyüşü: Filistin'de beklenen kaçınılmaz savaşı tetikleyecek mi?

Kudüs'te gerginlik sürüyor. İsrail geçen Mayıs ayında kaybettiği 'caydırıcılık denklemini' yeniden kurmak için can atarken, Filistin Direnişi ortaya çıkan bu yeni denklemi sürdürmek ve ilerletmek için gereken her şeyi yapmaya kararlı. İsrail artık...

Abdurrahman Nassar  Yazdı: İsrail'in bayrak yürüyüşü: Filistin'de beklenen kaçınılmaz savaşı tetikleyecek mi?

Kutsal Ramazan ayı boyunca ağır İsrail provokasyonlarına katlanan Filistinliler, bu Pazar,  Doğu Kudüs'teki Filistin'in Eski Şehri'nin 1967'de ele geçirilmesinin yıllık Yahudi kutlaması olan Bayrak Yürüyüşü ile yeniden test edilecek.

Kudüs'te gerginlik sürüyor. Bu yıl ve sonraki Ramazan, Yahudilerin dini bayramlarıyla aynı aya denk geliyor ve her biri İsrailli aşırılık yanlılarına işgal altındaki topraklardaki Filistinlilerle alay etmeleri, yaralamaları ve öldürmeleri için birer bahane sunuyor.

Yani Pazar günkü yürüyüş bir yangına yol açmazsa, hala mücadele edilecek bir 2023 var.

İsrail artık sonuçları kontrol edemiyor

İsrail yıllardır yeni bir ayaklanmanın (İntifada) patlak verebileceği tahmini üzere Filistin hareketlerini takip ediyor, ancak bunun ne zaman gerçekleşeceğine dair kesin bir kanaate sahip değil.

Örneğin, geçen Mart ayında İsrail İç Güvenlik Ajansı (Şin Bet) tarafından hazırlanan bir rapor, Filistin'de büyük çaplı bir çatışmaya yol açabilecek birkaç olayı ve bunun muhtemel yerlerini belirledi. Ve gerçekten de beklenen gerçekleşti.

Ancak Şin Bet raporunun söylemediği şey, İsrail'in kendisinin bu çatışmayı, sonucu kontrol etmeye çalışmak için zaman ve yeri seçebilmesi için bastırdığıydı.

Kanıtlar bol: İsrail, yüzlerce, hatta binlerce aşırılık yanlısı yerleşimcinin, Müslümanların bulunduğu bölgede Yahudi Fısıh ayinlerini gerçekleştirmek için Kudüs'teki Mescid-i Aksa'ya hücum etmelerine izin veriyor. Bu yıl cami avlusunda kurban kesmelerine izin verilmedi, ancak bu gelecek yıl olabilir.

İsrail ordusu, işgal altındaki Batı Şeria'nın Filistin şehirlerine, kasabalarına ve köylerine yönelik saldırıları sırasında Yahudi yerleşimcilere eşlik ediyor ve onları koruyor. Örnekler sayısızdır; zorluk, takip eden çatışmaların sonuçlarını tahmin etmeye dairdir.

Tel Aviv gerilimi tırmandırmak istiyor, ancak Filistin tepkisi olmadan. İsrail kendisini laik bir devlet olarak sunarken, neredeyse örtülmemiş hırsı Mescid-i Aksa'yı Yahudileştirmek ve harabelerinin üzerine Davut Tapınağı'nı inşa etmektir.

İsrail'in stratejisi, Hebron'daki İbrahim Camii modelini taklit etmek: Yahudilere caminin avlularında dini törenler yapmaları için zaman ayırarak Mescid-i Aksa'yı aşamalı olarak bölmek ve sonra bu hakları genişletmek. Bu, bir Tapınağın inşasına önemli ölçüde eşittir.

Filistinliler hem bu hem de geçen yılki Ramazan'da İsrail'in çabalarını engelledi. Geçen ay direniş grupları – özellikle Gazze Şeridi'nde – kanlı bir çatışmaya girmemek için dikkatliydiler, ancak bunun yerine Batı Şeria, Kudüs ve 1948 bölgelerindeki Filistinlilerin ayaklanmasına izin verdiler.

Bayrak Yürüyüşü provokasyonu

İsrail'in sağcı hükümeti ve partileri, Bayrak Yürüyüşünü iptal etmenin – hatta yolunu Mescid-i Aksa'dan başka yöne çevirmenin – Filistin direniş gruplarına boyun eğmek anlamına geldiğini çok iyi biliyorlar.

Filistinliler şimdi yürüyüşçülerin Eski Şehir'deki Müslüman Mahallesi ve Bab El-Amud'a girmelerinin engellenmesini talep ediyor. Bu, İsrail gibi muhaliflerini boyun eğdirmek için esas olarak caydırıcılık ilkesine ve aşırı güç kullanımına dayanan bir devlet için tehlikeli bir taleptir.

İsrailli aşırılık yanlılarının Mescid-i Aksa'da bir araya gelmeden önce Kudüs'ün Eski Şehri'nden geçecekleri bildirilen iki rota

Yaklaşık bir hafta önce, Yedioth Ahronoth, İsrail güvenlik teşkilatının Bayrak Yürüyüşü'ne "gerginlik olasılığına karşı yüksek teakkuzda" hazırlandığını bildirmiş ve "tüm organlar, Şin Bet, ordu ve polis, yürüyüşün planlandığı gibi yapılmasını tavsiye etti" diye işaret etmişti.

Kısacası, görünüşte bir Filistin intifadası için fırsatları engellemeye çalışan güvenlik kurumu, Yahudi yürüyüşçülerin tarihsel olarak hassas Bab El-Amud'da yürüyüşünü tavsiye ediyor.

İsrail güvenlik kurumu, rotadaki herhangi bir değişikliğin "İsrail'in zayıflığı olarak yorumlanacağı" konusunda uyardı ve herhangi bir Filistin eylemine "sert tepki" verilmesini tavsiye etti.

İsrail, Gazze ile daha fazla çatışmaya hazır olduğunu iddia etse de, Ramazan ayında bu sonuçtan kaçınmaya çalıştı. Ancak, Hamas Gazze Lideri Yahya Sinvar'ın -Ramazan sonunda yaptığı bir konuşmada- Direniş'in Mayıs 2021'deki zaferlerini savunmak için bir savaşa gireceği tehdidini de içeren bir dizi gelişmeden sonra Tel Aviv'in hesapları değişti gibi görünüyor. Kudüs Kılıcı, Kudüs'ün kutsallığı için savaşmaya devam ediyor.

Algılanan daha yüksek tehdit seviyesi, İsrail polisini, Yahudi yerleşimciler tarafından düzenlenen çeşitli kışkırtıcı faaliyetlerde, Mescid-i Aksa'daki sayılarını azalttı ve İsrail bayraklarını asmalarını yasakladı.

İç siyasi çöküş

Ülke içinde İsrail'in başı belada. Başbakan Naftali Bennett'in hükümeti çökme tehlikesiyle karşı karşıya. İşgal altındaki Batı Şeria'da veya Gazze Şeridi'nde olsun, güvenlik meseleleriyle uğraşmada eylemsizlik veya başarısızlık gösterirse bu olasılık artacak gibi görünüyor.

Bennett hükümeti, kaybetmek istemediği çok sayıda İsrail oyu temsil eden sağındaki partilerin baskısı altında. Ve 15 yıldır işgal ettiği göreve geri dönmek isteyen şahin eski başbakan Benjamin Netanyahu, Bennett'in peşine düşüyor.

İç siyasi krizin ortasında, İsrail'in güvenlik kurumu, yeni geliştirilmiş füze teknolojisi, insansız hava araçları yetenekleri ve benzeri görülmemiş saha koordinasyonu ile donanmış Filistin direniş gruplarına karşı caydırıcı gücünün çoğunu kaybetmekten korkuyor. Gerçekten de İsrailliler, iç sahneyi direniş gruplarının kontrol ettiğini hissetmeye başladılar.

Savaş yakın mı?

Önümüzdeki birkaç gün içinde bir çatışmanın ortaya çıkma olasılığının bu yılın herhangi bir zamanından daha fazla olduğuna dair bazı göstergeler var.

İlk olarak, 9 Mayıs'ta İsrail ordusu, İsrail ordusunun neredeyse tüm birimlerini içeren ve Gazze, Lübnan, Suriye ve İran ile birkaç cephede savaşın başlamasını simüle eden, şimdiye kadarki en büyük askeri tatbikatı olan Ateş Arabaları'nı başlattı.

İkinci olarak, manevranın başlamasından bu yana, keşif uçaklarının – AWACS ve diğerleri – Gazze üzerinde artan uçuşları gözlemlendi. Direniş gruplarındaki kaynaklar, bunu İsrail ordusunun yaklaşmakta olan herhangi bir çatışmada kullanılmak üzere yeni bir hedef bankası oluşturma girişimi olarak yorumluyor.

Üçüncüsü, Filistinli gruplar, İsrail'in askeri manevralarının başlamasından bu yana alarm seviyelerini yükseltti. Gazze'deki kaynaklara göre, üst düzey direniş askeri liderlerinin hareketlerine yönelik sıkı tedbirler, izleme birimlerinin hareketinde ihtiyati tedbirler ve eğitim kurslarının iptali var.

Dördüncüsü, tamamen İsrail'in bakış açısından, ordu 2008'den beri Gazze'ye karşı herhangi bir eylemde bulunmadığına inanıyor. Ona göre, hem 2014'te hem de 2021'de, İsrail'in saldırılar, suikastlar ve kuşatmalar da dahil olmak üzere Filistinlilere karşı birçok provokasyonundan sonra "bir çatışma başlatmaya" karar veren Direnişti.

Ancak Mayıs 2021'deki Seyfül Kuds (Kudüs'ün Kılıcı) savaşı, İsrail'in son yıllarda karşılaştığı en tehlikeli savaştı. Kudüs'teki küçük çaplı İsrail saldırganlıkları, işgal altındaki tüm toprakları kışkırttı ve Gazze'yi, Batı Şeria'yı, Kudüs'ü ve 1948 Filistinlilerini birleştirdi ve İsrail güvenlik kurumunu bu dört "birimin" her birini bölümlere ayırma ve kontrol etme yeteneklerinden mahrum bıraktı.

Bu beşinci nedenle, İsrail'in acilen caydırıcılık psikolojisini yeniden kurması ve Filistin sahnesini yönetilebilir ve öngörülebilir bir duruma yeniden düzenlemesi gerekiyor.

Altıncısı, Direniş, İsrail'in en etkili liderlerine, özellikle de Yahya Sinvar, Ziad El-Nakhaleh, Muhammed El-Deif ve Marvan İssa'ya suikast düzenlemek için mevcut gerilimlerden yararlanabileceğini tahmin ediyor. Bu liderler, saflarını savaşa hazır tutarak ve Gazze, Kudüs ve Batı Şeria'daki çatışma alanlarını birleştirerek İsrail'in tehdit algısındaki artışa büyük katkıda bulundular.

Hamas Siyasi Büro Lideri İsmail Haniye, hedeflenen cinayetlerin yenilenmesi beklentisiyle, 18 Mayıs'ta bölgesel arabulucu devletlere yazdığı bir mektupta, Tel Aviv tarafından benimsenen herhangi bir suikast politikasının büyük bir savaşa yol açacağı konusunda bir uyarıda bulundu. Direniş, İsrail'in, Filistinlilerin sert tepkisini kontrol altına almak amacıyla komuta ve kontrol merkezlerine şiddetli bir darbe indirmek için devam eden askeri manevraların örtüsünü kullanacağına inanıyor.

Yedinci noktada, Gazze direnişinin söylemini yükseltmediğine dikkat çekerek  İsrail, önceki gece başka bir güvenlik değerlendirmesi yapılması şartıyla Bayrak Yürüyüşü'ne devam etme kararı aldı.

Yedinci noktada, Gazze direnişinin söylemini – örneğin roket atmak için bir tarih belirleyerek – tırmandırmadığına dikkat çeken İsrail, önceki gece başka bir güvenlik değerlendirmesi yapılması şartıyla Bayrak Yürüyüşü'ne devam etme kararı aldı.

Bir Filistin güvenlik kaynağının The Cradle'a söylediği gibi: "Yürüyüşün gidişatını değiştirmek için olağandışı bir şey olmalıydı, çünkü şu ana kadarki tehditler düşük seviyede."

Ardından, ortaya çıkan bir başka gelişmede, Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah, 25 Mayıs'ta Güney Lübnan'ın kurtuluşunu anma konuşmasında, tüm Direniş Ekseni adına, El Aksa Camii'ne ve Kubbet-üs Sahra'ya yapılacak saldırının "bölgenin patlamasına yol açacağını" açıkladı.

İlerleyen saatlerde İsrail Bayrak Yürüyüşü planı geçici olarak durduruldu ve harareti azaltmak için girişimlerde bulunuldu. İsrail Hayom gazetesine göre, Nasrallah'ın konuşmasının hemen ardından İsrail, gerginliğin daha fazla tırmanmaması için Mısır, Birleşmiş Milletler ve Katar ile temasa geçti.

Ancak Filistin direniş grupları mutlak bir hazırlık durumunda. İsrail'in aldatıcı açıklamalarıyla yatıştırılmayacaklarını biliyorlar, çünkü sahada aktif İsrail hazırlıklarını gözlemlemeye devam ediyorlar. Bir Direniş güvenlik kaynağı Tel Aviv'in çılgına döndüğünü ve "Direniş ile işgal arasındaki karşılıklı caydırıcılık durumunu baltalamak için İsrail'in acil stratejik çıkarı" olduğunu söylüyor. Hiçbir şey İsrail'i, algılanan gücü tesis etme saplantısından uzaklaştıramaz.

Bunun en açık ifadesi Yossi Yehoşua tarafından Yedioth Ahronoth'ta “Bütün [İsrail] güvenlik şefleri Bayrak Yürüyüşü'nün gidişatının son dakikada değiştirilmesinin zayıflık olarak yorumlanacağı konusunda uyarıyorlar” diye yazarken dile getirildi.

Burası ısınmaya başlıyor

İsrail ordusunun Mayıs 2021'de, işgal altındaki Filistin genelinde savaşlar başlamadan hemen önce Gazze'yi “caydırdığını” ilan ettiğini anlamak önemlidir. İsrail ordusu, Gazze'nin başka bir İsrail askeri operasyonundan korktuğu için tepki vermeyeceğine inanıyordu. İsrail askeri kurumu bu yıl da aynı değerlendirmeyi yaptı.

Ancak bu mkesinlikle doğru değildir. Pazar günkü Bayrak Yürüyüşü'ne giden son saatler, El Kassam Tugayları Genelkurmay Başkanı Muhammed El-Deif'in Kudüs'teki Mescid-i Aksa ve Filistin mahalleleri çevresinde kırmızı çizgiler oluşturma niyetini yenilediği yeni bir açıklama yapabilir.

Gazzeli Direniş kaynakları, The Cradle'a, Ramazan ayında yeni bir çatışmaya girmeden 'caydırıcılık denklemini' korumaya çalışsalar da, İsrail'in geçen Mayıs ayında Seyfüliskü Kudüs savaşından elde edilen avantajları tersine çevirmesini önlemek için kesin bir karar alındığını doğruladı. Bir kaynak, böyle bir tersine dönüşün "Kutsal Şehir'in Yahudileşmesinde bir hızlanma anlamına geleceğini" ekliyor.

Şu andan itibaren, 16.000 Yahudi yerleşimci, kuşatma altındaki Filistin bölgelerinde İsrail bayraklarını sallayarak, şehir, mahalleleri ve kutsal yerleri üzerindeki mutlak egemenliklerinin sinyalini vermek için Bayrak Yürüyüşü için toplanacak.

Pazar gününe kadar, bir çözüme ulaşmak için perde arkasında birçok uluslararası ve bölgesel arabuluculuk yapılacak. Ancak Kudüs'teki olay tırmanmadan geçse bile Filistin şehirlerindeki operasyonların veya Batı Şeria'daki çatışmaların duracağına dair bir işaret yok.

Batı Şeria'da sahne hızla gelişiyor. Cenin Tugayı modeli, Nablus ve Tulkarm gibi diğer şehirlerde de tekrarlandı. Geniş alanları ve aşırı kalabalık, ağır silahlı kampları olan bu şehirlere girmek, çatışmanın eşiğinde kalmayı kalıcı bir durum haline getirecektir.

Tüm detaylarıyla bu sahne, sakin dönemlerin artık geride kaldığını gösteriyor. İsrail bunun çok iyi farkında. Direniş grupları, bir savaşın kaçınılmaz olduğuna inanıyor - şimdi değilse, o zaman çok yakında, ancak bunun “İsrailliler tarafından belirlenen tarihte” olmasına izin vermeyecekler. 

The Cradle/ Hürsedahaber

Zehra

AdminAdmin